استمرار رشد صنعتی منطقه آزاد ارس به عنوان صنعتیترین منطقه آزاد ایران، دور از انتظار نبوده و نیست. ارس در حوزه هایی چون صنعت، کشاورزی و صادرات زبانزد سایر مناطق آزاد ایران است و آمارها نیز از پیشتازی این منطقه سخن می گویند.
کسب عنوان صنعتی ترین منطقه آزاد ایران و رتبه برتر در زمینه صادراتی نشان از عزم جدی منطقه آزاد ارس در رسیدن به چشم انداز بلندپروازانه ای دارد که مسئولان این منطقه به دنبال آن هستند. در این گزارش سعی شده است که رشد و توسعه صنعتی ارس در 9 ماهه فروردین تا آذر 96 و در کنار آن، رشد و توسعه بخش کشاورزی منطقه آزاد ارس در همین بازه زمانی مورد بررسی قرار گیرد.
ارس و صنعت
بررسی های اولیه آماری و گزارشهای رسمی نشان میدهد که منطقه آزاد ارس در 9 ماه اخیر از سال 96 جزو مناطق فعال کشور در حوزه صنعت بوده است و رکود خاص حاکم برای بخش های صنعتی کشور و برخی از مشکلات عمومی باعث نشده است که از شتاب رشد صنعتی منطقه آزاد ارس کاسته شود.
بررسی آماری شرکت هایی که در مدت 9 ماه اخیر به جمع تولید کننده های ارس پیوسته اند، دو شاخه متفاوت را شامل می شود. بخشی از این شرکتها و کارخانه های تولیدی، جزو مواردی هستند که تولید خود را در سال 96 آغاز کرده اند و به بهره برداری رسیده اند.
این دسته توانستهاند در سال جاری محصولات خود را به بازارهای مختلف داخلی و خارجی عرضه کنند. شاخه دوم نیز شرکت هایی است که فعالیت های خود را برای تجهیز و ساخت کارخانه و مجتمع تولیدی آغاز کرده اند و به جمع سرمایه گذاران فعال منطقه اضافه شده اند.
گشت و گذاری در فاز صنعتی منطقه آزاد ارس نیز می تواند جنب و جوش خاصی را نشان دهد که مشخص کننده ساخت و سازهای صنعتی امسال است.
11 پروانه بهره برداری و 27 پروانه تاسیس در سال 96
مدیر صنایع سازمان منطقه آزاد ارس نیز با اشاره به این موضوع، در گفتگو با دوهفته نامه ارس، می گوید: 11 شرکت ارس در طول 9 ماه گذشته موفق به افتتاح مجتمع تولیدی خود شده اند و توانسته اند محصولات تولیدی را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه کنند.
«علی احسانی گرگری» ادامه میدهد: این شرکتها هم اکنون فعال هستند و به طور مستمر به تولید محصول می پردازند. برخی از این شرکتها بیشتر از یک محصول نیز تولید می کنند و دست به گسترش محصولات تولیدی زده اند. وی در مورد شرکتهایی که جواز تاسیس گرفته و سرمایه گذاری خود را در منطقه آزاد ارس آغاز کرده اند نیز می گوید: 27 سرمایه گذار نیز در قالب شرکت های تولیدی مجوز تاسیس گرفته اند و در سال 96 سرمایه گذاری خود را آغاز کرده اند. این شرکتها در حال ساخت مجتمع های تولیدی، تجهیز و خرید دستگاه ها هستند.
احسانی ادامه می دهد: از این 27 شرکت، 2 شرکت نیز در حین تجهیز، تولید محصول نیز کرده اند و به صورت غیررسمی اولین سری از محصولات خود را به بازار عرضه کرده اند.
تنوع در ارائه خدمات به سرمایه گذاران
مدیر صنایع سازمان منطقه آزاد ارس با اشاره به تنوع ارائه خدمات به سرمایه گذاران علاقمند به فعالیت در منطقه آزاد ارس، ادامه می دهد: واگذاری زمین برای ساخت مجتمع و واحد تولیدی یکی از خدماتی است که به سرمایه گذاران ارس داده می شود و در کنار آن سرمایه گذاران میتوانند از واحدهای استیجاری و پاساژهای صنعتی نیز استفاده کنند.
احسانی اظهار میکند: زمینهای استیجاری میتواند از بخش خصوصی تامین شود اما منطقه آزاد ارس حاضر به ارائه بخش های استیجاری از پاساژهای صنعتی است تا این پروسه برای سرمایه گذاران آسانتر شود. وی رشد صنعتی منطقه آزاد ارس را بدون وقفه عنوان کرد و میگوید: در تمام ماههای سال پروانه های جدید تاسیس و بهره برداری به سرمایه گذاران واگذار می شود و سعی می شود که با آسانتر کردن پروسه سرمایه گذاری و تولید، سرمایه گذاران بیشتری جذب منطقه آزاد ارس شوند.
احسانی خاطرنشان میکند: در دهه مبارک فجر نیز شاهد افتتاح بخش دیگری از شرکت های تولیدی خواهیم بود و تا پایان سال، تعداد بیشتری از مجتمع ها و واحدهای تولیدی در دست ساخت و تجهیز ارس، قادر به ارائه اولین محصولات خود خواهند بود.
سیاست منطقه آزاد ارس برای حرکت به سمت کشت گلخانه ای
بخش کشاورزی ارس نیز در کنار بخش صنعت، همچنان به روند رو به رشد خود ادامه می دهد و به خصوص در حوزه گلخانه ها، شاهد این هستیم که منطقه آزاد ارس به قطب گلخانه داری کشور تبدیل شده است. وجود آب کافی و شرایط آب و هوایی این اجازه را به ارس میدهد که خود را به عنوان قطب گلخانه داری، باغداری و کشاورزی ایران تبدیل کند. سیاست سازمان منطقه آزاد ارس نیز بر پایه توسعه کشت گلخانه ای استوار است و تلاش میشود تا این نوع کشت مقرون به صرفه جایگزین سایر روشهای کشت شود.
علاوه بر تارلا امین که بزرگترین و مدرنترین مجتمع گلخانهای خاورمیانه لقب گرفته است و از همان ابتدای تولید، محصولات خود را به بازارهای روسیه صادر میکند، با تاسیس تعاونی گلخانه داران و افتتاح واحد سورتینگ، محصولات دیگر گلخانه ای ارس علاوه بر بازارهای داخلی به بازارهای خارجی از جمله بازار روسیه راه یافته است.
با به وجود آمدن این امکان، قرارداد صادرات محصولات کشاورزی این تعاونی به میزان 800 تن با یکی از تجار منعقد شده است و این میزان صادرات، اولین صادرات محصولات کشاورزی تعاونی گلخانه داران جلفا ارس خواهد بود. گوجه فرنگی اولین محصول صادراتی این تعاونی است و محصولات تولیدی در یك واحد سورتینگ در مجتمع گلخانهای ارس بسته بندی شده و سپس صادر میشود.
افزایش 9واحد گلخانه ای در حدود30 هکتار
مدیر امور کشاورزی سازمان منطقه آزاد ارس با اشاره به روند سریع رشد کشاورزی و کشت گلخانهای در منطقه آزاد ارس، میگوید: در نه ماه اخیر سال 96 تلاش شده است تا روند تاسیس واحدهای گلخانه ای تسریع شود و در این بازه زمانی نه واحد گلخانه ای ارس در حدود 30 هکتار، تولید محصول را آغاز کرده اند. «محسن شیخلو» ادامه میدهد: فاز نهایی تارلا امین ارس نیز در 20 هکتار در ماههای اخیر به بهره برداری رسیده و تمام فازهای این مجتمع بزرگ گلخانه ای به اتمام رسیده است.
وی در مورد تولیدات جدید مجتمع های گلخانه ای ارس، میگوید: بیشتر تولیدات جدید شامل صیفی جات از جمله گوجه فرنگی، خیار و فلفل میشود و تولید گل رز شاخه بریده نیز بخش دیگری از تولیدات مجتمع های جدید را تشکیل میدهد.
شیخلو تصریح می کند: 7 قطعه گلخانهای نیز در نه ماه اخیر جواز تاسیس دریافت کردهاند. برخی از این واحدها شروع به تجهيز شدن و ساخت كرده اند و در آينده نزديك شروع به توليد محصول خواهند كرد.
تسهیل صادرات محصولات گلخانه ای با واحد سورتینگ و بسته بندی
مدیر امور کشاورزی سازمان منطقه آزاد ارس با اشاره به تسهیل روند صادراتی محصولات گلخانه ای تولید ارس می گوید: افتتاح واحد سورتینگ و بسته بندی محصولات گلخانه ای منطقه آزاد ارس در ماههای اخیر باعث افزایش صادرات این محصولات به بازارهای خارجی از جمله بازارهای کشور روسیه شده است. شیخلو تصریح میکند: محصولات تولیدی گلخانه ها در این واحد گردآوری، جداسازی و بستهبندی میشوند تا خوشه صادراتی گلخانه های ارس کامل شده و محصولات تولید شده در تناژ بالا صادر شوند. وی تاکید می کند: تجار نیز به این موضوع ورود پیدا کرده اند و با پیش خرید محصولات گلخانه داران ارس، روند صادرات محصولات را شتاب میدهند. به طوری که میتوان با اطمینان عنوان کرد که گلخانه های ارس مشکلی از بابت فروش محصولات خود ندارند.
شیخلو در ادامه می گوید: تسهیلات بسیار خوبی نیز برای گلخانه داران ارس در نظر گرفته شده است که این روزها در حال واگذاری است تا این شرکتها بتوانند مشکلات باقی مانده را نیز با استفاده از این تسهیلات، مرتفع کنند.
وی تکمیل خوشه تولید را یکی از اهداف سازمان منطقه آزاد ارس برای متضرر نشدن گلخانه ها عنوان کرده و تصریح میکند: واحد تولید سازههای گلخانه ای نیز در ماه های گذشته در فاز 2 صنعتی تاسیس شده است تا قطعات مورد نیاز گلخانه داران را تولید کرده و به راحتی در اختیار گلخانه داران قرار دهد. علاوه بر این محصولات تولید این شرکت به کشورهای خارجی نیز صادر میشود.
مدیر امور کشاورزی سازمان منطقه آزاد ارس، خاطرنشان میکند: شركت تعاونی تولید روستایی گلخانه داران جلفا ارس از 33 عضو گلخانه دار تشکیل شده است و صادرات یکی از اهداف اصلی این تعاونی است. علاوه بر این مشکلات، گلخانه داران بهتر و سریعتر در اختیار مسئولان قرار می گیرد تا مطالبات این قشر از فعالان اقتصادی سریعتر انجام شود.