هندی‌ها از مشتاقان اصلی توسعه کریدور ریلی شمال به جنوب در شرق کشور هستند. کریدوری که با تکمیل آن فصل جدیدی در ترانزیت کالا در شرق ایران شروع خواهد شد.
آن هم از طریق بندر چابهار که یکی از کلیدی‌ترین بنادر ایران و حتی جهان به شمار می‌رود. این موضوع باعث شده که هندی‌ها مشتاقانه به دنبال سرمایه‌گذاری در تکمیل شبکه ریلی شمال به جنوب در شرق کشور باشند. سرمایه‌گذاری مالی
با ارزشی که ایران نیز از آن حمایت می‌کند و قرار است در جریان سفر کنونی حسن روحانی رئیس جمهوری به دهلی نو قرارداد این فاینانس (تامین مالی خارجی) به‌طور رسمی میان طرفین به امضا برسد.
در این رابطه خیرالله خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی به «ایران» گفت: توافق‌های نهایی در مورد قیمت و نحوه انجام کار با شرکت دولتی «ایرکن» هند انجام شده و با امضای این قرارداد میان رئیس جمهوری دو کشور روند جذب فاینانس هند برای تکمیل راه‌آهن چابهار – زاهدان آغاز خواهد شد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل با بیان این‌که فاینانس 900 میلیون دلاری هندی‌ها برای تکمیل این بخش از شبکه ریلی کشور یکی از مناسب‌ترین فاینانس‌ها در حوزه راه کشور است، اذعان کرد: در مورد قیمت پروژه و سهم هر کشور در تکمیل آن در یک سال گذشته مذاکرات جدی انجام شد و هفته گذشته هیأتی از شرکت هندی به ایران آمدند. با حضور مدیرعامل و مجری تعیین شده برای این پروژه جلسات فشرده و چند کارگروه تخصصی تشکیل شد و در مورد قیمت و نحوه انجام کار توافق نهایی شکل گرفت. اکنون ما از نظر اجرایی آماده هستیم که با امضای دو رئیس جمهوری فاینانس را آغاز و روند اجرای طرح را تسریع کنیم. ناگفته نماند که در این تأمین مالی خارجی نحوه تعیین قیمت کار از جمله موفقیت‌هایی بود که به آن دست یافتیم. به این ترتیب که در تعیین قیمت‌ها فهرست‌های قیمتی ایران مبنا قرار گرفت و انجام عملیات بر اساس آن نهایی شد.
تکمیل 600 کیلومتر ریل با 900 میلیون دلار هندی‌ها
راه‌آهن چابهار – زاهدان از جمله پروژه‌های فعال ریلی کشور به شمار می‌رود که پیشرفت فیزیکی کل آن 29درصد و میزان پیشرفت زیر‌سازی آن 47 درصد است. در حال حاضر بیش از 2 هزار نفر هم در این پروژه فعالیت اجرایی انجام می‌دهند. اما خادمی می‌گوید که با تأمین مالی خارجی این پروژه در 3.5 سال آینده حدود 3 هزار و 500 نفربه صورت مداوم باید کار کنند که پروژه در این مدت به اتمام برسد.
او ادامه داد: با محاسبات ما مجموع هزینه جهت اجرا و تکمیل عملیات این 600 کیلومتر حدود 900 میلیون دلار است که امیدواریم در سفر رئیس جمهوری به هند موضوع قطعی شود و تأمین مالی آن نیز صورت گیرد. با این مبلغ بخش‌های باقی مانده عملیات زیر سازی، رؤسازی، ریل گذاری، اجرای ایستگاه‌های مسیر، ارتباطات مخابراتی و سیگنال‌ها تکمیل خواهد شد.
70 درصد کار در دست ایرانی‌ها
با وجود آن‌که در اغلب فاینانس‌های خارجی حجم بیشتر کار و تأمین تجهیزات به دست کشور فاینانسور انجام می‌شود، خادمی می‌گوید: یک موفقیت دیگری که در انجام این پروژه به دست آوردیم این است که زیر‌سازی و هم اجرای عملیات روسازی در ایران و توسط ایرانی‌ها انجام خواهد گرفت. به این ترتیب امیدواریم بالغ بر 70 درصد 900 میلیارد توسط ایرانی‌ها انجام شود و 30 درصد باقی مانده که همان خرید مصالح و تجهیزات نظیر ریل و سوزن است و همیشه هم وارد می‌شده، توسط هندی‌ها انجام شود. این موضوع نوید بخش اشتغالزایی برای ایرانی هاست.
توسعه کریدور ریلی شرقی کشور
یکی از محورها و مسیرهای مهم ریلی کشور که عملاً چابهار را به شبکه ریلی وصل می‌کند، همین مسیر ریلی شمال به جنوب شرق کشور است. مفهوم آن پوشش ریلی مناطق شرقی کشور از چابهار-ایرانشهر-زاهدان-بیرجند به مشهد مقدس است.
در این باره معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: با این پروژه ترانزیت بار شمال به جنوب در شرق کشور برای ما تسهیل می‌شود و می‌توانیم ترانزیت ریلی به سمت افغانستان داشته باشیم. یعنی بار و کالای افغانستان را از مسیر چابهار جابه جا کنیم. همینطور فرصت جابه جایی بار از طریق ترکمنستان و مرز سرخس به سمت دریا به عنوان کوتاه‌ترین مسیر دسترسی به آبهای آزاد و اقیانوس‌ها ایجاد خواهد شد.امیدواریم که با راه اندازی این مسیر و اتصال چابهار به شبکه ریلی فصل جدیدی در ترانزیت کالا در شمال به جنوب شرق کشور ایجاد و در مجموع کشور از آن منتفع شود.
او ادامه داد: یکی از اهداف و روش‌های رشد اقتصادی و اشتغالزایی در هر کشور استفاده از منابع مالی خارجی است. بخصوص در فضای فعلی که ما به منابع اعتباری بیشتری برای توسعه بخش‌های عمرانی کشور و بخصوص در حوزه حمل و نقل و ریلی داریم، استفاده از فاینانس خارجی می‌تواند یک نقطه مثبت در عملکرد ما باشد. استفاده از منابع خارجی می‌تواند در زمینه رشد اقتصادی و در بحث اشتغالزایی بسیار مؤثر باشد. ضمن این‌که ارتباطات اقتصادی بین دو کشور ایجاد و ارتباطات آتی را تقویت می‌کند.
خادمی با بیان این‌که هند به توسعه این مسیر علاقه‌مند بود، اظهار کرد: آن‌ها می‌خواهند از این مسیر به افغانستان و کشورهای آسیای میانه دسترسی داشته باشند و این بهترین مسیر بود. لذا علاقه‌مند بودند که نسبت به تکمیل این خط ریلی کمک کنند. این موضوع قطعاً به نفع ما نیز هست.
کمک به توسعه سواحل مکران
«چابهار بندر بسیار مهمی است که می‌تواند دسترسی را به بنادر اقیانوسی و آبهای آزاد فراهم کند. لذا لازم است که آن را فعال کنیم و فعال کردن این بندر و سواحل مکران از طریق تکمیل مقتضیات آن از جمله مسیرهای ریلی و جاده‌ای متصل به چابهار ممکن است.» مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل با بیان این موضوع اظهار کرد: همچنین برای استقرار جمعیت در سواحل مکران و کمک به مناطق محروم از بندرعباس تا چابهار نیازمند سرمایه گذاری‌هایی نظیر این فاینانس هندی هستیم. چراکه استقرار جمعیت و تثبیت آن موضوع نیاز به رونق اقتصادی دارد.
نیم نگاه
با تأمین مالی خارجی این پروژه در 3.5 سال آینده حدود 3هزار و 500 نفربه صورت مداوم باید کار کنند که پروژه در این مدت به اتمام برسد.
یک موفقیت دیگری که در انجام این پروژه به دست آوردیم این است که زیر‌سازی و هم اجرای عملیات روسازی در ایران
و توسط ایرانی‌ها انجام خواهد گرفت. به این ترتیب امیدواریم بالغ بر 70 درصد 900 میلیارد توسط ایرانی‌ها انجام شود و 30درصد باقی مانده که همان خرید مصالح و تجهیزات نظیر ریل و سوزن است و همیشه هم وارد می‌شده، توسط هندی‌ها انجام شود.