به مناسبت هفته میراث فرهنگی با آثار تاريخي جزیره قشم آشنا شویم

قلعه پرتغالي هاي قشم و قلعه نادری لافت

قلعه پرتغالی ها در ساحل شرقي شهر قشم و در محله مسنی(Meseni) این شهر و قلعه نادري در روستاي لافت بر روي بستري صخره اي كه نسبت به روستاي لافت پنج متر مرتفع تر است، قرار دارد.

قلعه پرتغالی ها داراي پلان ذوزنقه اي و مصالح به كار رفته در ساخت آن سنگ های مرجانی، سنگ لاشه و ملات ساروج است. این قلعه داراي چهار برج ديده باني با چهار بارو كه آثار قرار گيري توپ بر فراز برج ها و باروها به صورت حفره هايي بزرگ ديده مي شود. ورودي قلعه در كنار برج جنوب غربي و از زير برج صورت مي گيرد كه آثار يك حفره مسلط بر در ورودي نيز در كف اتاقك برج ديده مي شود. ديگر سازه هاي موجود در اين قلعه شامل آب انبار بزرگ مركزي، آب انبار كوچك، آثار اتاق استراحت نگهبانان، انبار مهمات، گارگاه تعمير توپ و سطح شيب دار انتقال و جابجايي توپ و نيرو به باروها است.

با ورود پرتغالي ها به خليج فارس در دوره صفوي دراوايل قرن شانزدهم ميلادي با هدف تجارت و سپس با تصرف جزایر تنگه هرمز در حدود 500 سال پیش به منظور كنترل عبور و مرور كشتي هاي تجاري در اين تنگه، قلعه ها ساخته شده است. پرتغالي ها در حدود 117 سال بر خليج فارس تسلط داشتند و باعث از بين رفتن كشتي راني و تجارت محلي شدند. سرانجام در دوره صفوي و زمان شاه عباس اول با فرماندهي امام قلي خان اين قلعه و قلعه هرمز درسال 1622 ميلادي و 1031 هجري قمري تسخير و بعد از مدتي به كلي پرتغالي ها از خليج فارس بيرون رانده شدند.

قلعه نادری لافت

قلعه نادري نیز در روستاي لافت بر روي بستري صخره اي كه نسبت به روستاي لافت پنج متر مرتفع تر است، قرار دارد. اين بستر صخره اي از شمال داراي شيب و بخش جنوبي آن با شيب ملايمي به قلعه منتهي مي شود. اين قلعه داراي پلان مربع شكل به ابعاد 33×33 متر و چهار گوشه اصلي بنا چهاربرج نيم دايره با قطر سه متر و عرض ديوارهاي اصلي 160 سانتي متر ساخته شده است.

تنها راه دسترسي به داخل قلعه از طريق درگاهي در ضلع جنوبي قلعه است و در دو طرف اين ورودي هم دو برج ديده باني وجود دارد. مصالح به كار رفته در بنا شامل سنگ هاي قلوه اي، لاشه اي مرجاني و ملات گچ و گل است. محوطه داخل قلعه داراي فضاهاي متعددي بوده كه در وضع موجود به علت تخريب آنها وضعيت كاركردي اين سازه ها نامشخص است. در داخل قلعه چاه آب با عمق زياد نيز وجود دارد.

در تپه لافت و در نزديكي قلعه نادري آثار هشت برج ديده باني وجود دارد كه تنها سه برج تقريبا سالم باقي مانده و از برج هاي ديگر تنها داغ پي قابل مشاهده است.

بندر تاريخي لافت در 60 كيلومتري شمال غرب شهر قشم در پيش آمدگي خشكي هاي ساحل شمالي جزيره قشم واقع شده است. فاصله نزديك با ساحل اصلي، قابليت دسترسي آسان و عمق آب در اين نقطه از ويژگي هاي بندر تاريخي لافت است كه از مهم ترين دلايل و پيشرفت آن در گذشته محسوب مي شود. اين روستا با بافت قديمي داراي معماري شاخص بادگير، آثارتاريخي مانند برج هاي ديده باني، قلعه نادري، چاه هاي تلا و آب انبار سنگي مي باشد.

بخش اصلي لافت كه هسته اوليه و قديمي آن است در كنار دريا و در دامنه كم ارتفاع كوه قرار دارد. این بندر با توجه به ویژگی جغرافیایی از جمله نزدیکی به سرزمین اصلی نسبت به سایر مناطق جزیره در دوره های متعدد برای سکونت انتخاب شده است. بادگیرها شاخص ترین سازه معماری در این بندر تاریخی هستند.  بادگیرهای دوطرفه و چهار طرفه دو گونه اصلی بادگیرهای لافت است و به عنوان یکی از مهم ترین عناصرمعماری جزیره قشم محسوب و در بسیاری از روستاها ديده مي شود. بافت قديم این بندر در فهرست آثار ملي كشور قرار دارد.

 

خبرنگار منطقه آزاد قشم امتیاز به خبر :

ارسال نظرات

نام

ایمیل

وب سایت

نظرات شما

هم اکنون هیچ نظری ارسال نشده است. شما می توانید اولین نظردهنده باشد.