تلاش برای افزایش ظرفیت تولید گاز، هدفگذاری افزایش ظرفیت تولید نفت به 4.5 میلیون بشکه در روز، تصمیم به بازنگری در قراردادها و احیای سوآپ نفت خام در پایانه نفتی شمال از مهم ترین برنامه های اعلام شده و در دست اجرای وزارت نفت از آغاز به کار دولت تدبیر و امید بوده است.
«بیژن نامدار زنگنه» بعد از آن که در جلسه 24 مرداد ماه توانست با 166 رای موافق از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد، در حالی به وزارت نفت آمد که توسعه هر چه سریع تر فازهای اولویت دار پارس جنوبی را در سرلیست برنامه های خود قرار داده بود.
وی با نزدیک شدن به فصل سرما که مصرف گاز در خانوارها هفت برابر می شود، تمام هم و غم خود را بر این گذاشت که بخش هایی از فازهای 12، 15، 16، 17 و 18 پارس جنوبی را به تولید برساند.
وی در کنار افزایش تولید گاز، افزایش ظرفیت تولید نفت به روزانه چهار میلیون بشکه تا پایان سال ٩٢ را از دیگر اولویت های خود در وزارت نفت عنوان کرد.
زنگنه نخستین نشانه های افزایش تولید را 15 روز بعد از آغاز کارش در وزارت نفت اعلام کرد و گفت که افزایش ظرفیت تولید نفت کشور در شرکت های تولیدی در حال اجرا است و گزارش های لازم برای افزایش ظرفیت تولید در مدت یک ماه آینده، از این شرکت ها دریافت شده است.
** بازنگری در قراردادهای صنعت نفت
بازنگری در قراردادهای صنعت نفت از دیگر برنامه هایی است که وزارت نفت دولت یازدهم در دستور کار خود قرار داده است. در این راستا طبق دستور وزیر نفت، کمیته ای برای بازنگری قراردادها تشکیل شد تا قراردادها با حفظ منافع ملی، جذابیت لازم را برای شرکت های طرف مذاکره در توسعه میدان های نفتی و گازی داشته باشد.
در این ارتباط، «غلامرضا منوچهری» عضو کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی از تدوین نخستین چارچوب جدید قراردادهای نفتی ایران تا شش ماه آینده خبر داد و گفت: به نظر می رسد قراردادهای کنونی نمی تواند انتظارات سرمایه گذاران و پیمانکاران داخلی و خارجی را برآورده کند، بنابراین ما نیاز به بازنگری در این قراردادها داریم.
وی با یادآوری این که میدان های نفتی و گازی مانند یک موجود زنده در طول حیات، رفتارهای متفاوتی از خود بروز می دهند و نیاز به اقدامات فراوان برای حفظ تولید دارند، گفت: گاهی دیده شده که تولید میدان های هیدروکربوری در مدل قراردادهای بیع متقابل بعد از سپرده شدن کار به کارفرما افت می کند، در حالی که دیگر پیمانکار تعهد عینی نسبت به این موضوع ندارد و به دلایل مختلف این موضوع را به گردن نمی گیرد؛ بنابراین باید در قراردادهای کنونی صنعت نفت با هدف اداره طولانی مدت میدان به وسیله پیمانکار و جذب سرمایه گذاران تغییر ایجاد شود.
عضو کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی ایران افزود: بر اساس مدل های کنونی قرارداد در صنعت نفت، به پیمانکاران نفتی به عنوان یک پیمانکار ساختمانی نگریسته می شود که با اتمام کارش باید میدان را ترک کند، در حالی که شرکت پیمانکار باید در میدان حضور داشته باشد تا به مطالعات جدید، حفر چاه های بیشتر و نصب ایستگاه های تقویت فشار برای حفظ تولید اقدام کند.
** برداشتن نخستین گام ها برای احیای سوآپ نفت خام
سوآپ نفت خام با توجه به ظرفیت های کشور و همچنین مزایای اقتصادی سوآپ همواره یکی از مباحثی بوده که طی سال های اخیر توقف آن مورد انتقاد کارشناسان قرار می گرفت؛ در این راستا وزارت نفت از احیای سوآپ نفت خام در پایانه نفتی شمال در آینده نزدیک خبر داد.
«رکن الدین جوادی» مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران، در این ارتباط گفت: احیای سوآپ نفت خام علاوه بر افزایش توان عملیاتی صنعت نفت، اثربخشی دیپلماسی انرژی جمهوری اسلامی را در پی خواهد داشت که تاکنون برای تحقق این عملیات راهبردی، تمام زیرساخت های لازم فراهم شده است و پروژه های توسعه ای مرتبط با این طرح عملیاتی و با پیشرفت فیزیکی خوبی در حال اجراست.
وی با یادآوری نشست های کارشناسی و هم اندیشی با وزیر نفت در باره روش های احیای سوآپ نفت خام گفت: برای فراهم کردن ساختارهای مورد نیاز احیای این عملیات، نشست های متعددی با وزیر نفت برگزار شده است و به نتایج مطلوبی رسیده ایم.
** لغو ممنوعیت پذیرش خانم ها در صنعت نفت
دستور بیژن زنگنه برای جذب و استخدام حداکثری خانم ها از دیگر اقدامات وزارت نفت دولت یازدهم بود؛ وزیر نفت با بیان این که در دوره قبلی وزارت نفت با عقل و منطقی ناشناخته پذیرش خانم ها در صنعت نفت ممنوع شده بود، گفت: اخیرا این ممنوعیت به خاطر این که خلاف عقل و شرع و قانون اساسی بود، لغو شد.
به اعتقاد وزیر نفت، به کارگیری خانم ها در بخش های مختلف صنعت نفت از جمله دانشگاه صنعت نفت، مناطق عملیاتی و دیگر واحدها ممنوع نیست و کارکنان زن حتی می توانند در بخش های شیفت بندی هم فعالیت کنند؛ تنها در طرح اقماری صنعت نفت معتقدم به دلیل سختی های دوری ١٥ روزه از خانواده و شرایط خاص، بانوان بهتر است حضور نداشته باشند.
وزیر نفت در دستور خود خطاب به معاونت منابع انسانی و مدیریت وزارت نفت آورده است: بنا به گزارش های رسیده، متاسفانه برای جذب بانوان در صنعت نفت محدودیت هایی اعمال شده که این محدودیت ها علاوه بر اینکه خلاف حقوق اساسی شهروندان و قوانین جاری کشور است، به هیچ وجه نیز منطقی و قابل دفاع نیست. لذا بدینوسیله مقرر می دارد که در مقررات و فرآیند پذیرش نیروی انسانی برای صنعت نفت و یا دانشگاه صنعت نفت جز در مورد شغل های اقماری (که عهده داری آن ها کاملا در مخالفت با مسئولیت های خانوادگی خانم ها است)، در هیچ مورد دیگری، نباید تبعیض جنسیتی برای خانم ها اعمال شود.
بر اساس این دستور وزیر نفت، معاونت منابع انسانی مکلف شد پیشنهاد اصلاح و تغییر همه مقرراتی را که به موجب آن ها چنین محدودیت هایی اعمال می شود، ارائه کند. به علاوه، فورا در تمامی سمت هایی که در شرایط احراز آن ها شرط جنسیتی اعمال شده (به جز مورد مستثنی شده بالا) رفع تبعیض شده و ضمنا اگر مواردی از گزینش نیرو در جریان است که در آن محدودیت برای پذیرش خانم ها اعمال شده، این موارد نیز فعلا تا اخذ تصمیم و اصلاح رویه متوقف شود.
** به کار گماردن مدیران کهنه کار و جوان
وزیر نفت پس از حضورش در صنعت نفت، مدیران عامل چهار شرکت اصلی زیر مجموعه وزارت نفت را تغییر داد و به این ترتیب «رکن الدین جوادی» در شرکت ملی نفت ایران جایگزین «احمد قلعه بانی» شد؛ «حمیدرضا عراقی» را در شرکت ملی گاز جایگزین «جواد اوجی» کرد، «علیرضا ضیغمی» در شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی جای خود را به «عباس کاظمی» داد و «عباس شعری مقدم» در شرکت ملی صنایع پتروشیمی جایگزین «عبدالحسین بیات» شد.
زنگنه در کنار این مدیران باسابقه نفتی، با صدور احکامی «سیدعماد حسینی» را به عنوان معاون خود در امور مهندسی، «سورنا ستاری» و بعد از انتصاب ستاری به عنوان معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، «حمیدرضا کاتوزیان» را به ریاست پژوهشگاه صنعت نفت منصوب کرد که به این ترتیب صنعت نفت از مدیران جوان تر نیز در کنار مدیران کهنه کار بهره مند شد.
وزیر نفت ابراز امیدواری کرد که در این دوره وزارت بتواند نسل جدیدی از مدیران جوان را به جای مدیران فعلی و مسن صنعت نفت جایگزین کند و از همه مدیران صنعت نفت خواست که جوانان را مثل فرزندان خود بدانند و آنها را به توانمندی برسانند و مسئولیت را به آنها واگذار کنند.
** به بار نشستن دیپلماسی نفتی
در کنار این اقدامات و دستاوردهای دولت یازدهم در صنعت نفت، برگزاری پانزدهمین اجلاس وزرای عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران و انتخاب «سیدمحمدحسین عادلی» کاندیدای جمهوری اسلامی ایران به عنوان دبیر کل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) به عنوان شاخص ترین دستاورد دستگاه نفتی دولت جدید مطرح شده است.
در حالی که ایده اولیه تاسیس چنین سازمانی از جانب جمهوری اسلامی ایران مطرح شده بود، دولت قبلی نتوانست از سمت های عالی رتبه این سازمان، سهمی را از آن خود کند و به این ترتیب دبیر کل مجمع از کشور روسیه انتخاب و دبیرخانه آن نیز در دوحه قطر مستقر شد. اما در عمر کوتاه دولت تدبیر و امید، جمهوری اسلامی ایران توانست با مطرح کردن عادلی به عنوان دبیر کل مجمع کشورهای صادرکننده گاز، سهم خود را از این سازمان نو بنیان به دست آورد.
گزارش از: سیداسماعیل داودی
منبع: ایرنا