مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به منزله‌ی پارادایم توسعه از اهرم های مهم پیشرفت‌ اقتصادی کشور به شمار می روند چیزی که در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری باید مورد توجه کاندیداهای محترم قرار گیرد.

داستان مناطق آزاد ایران و اتصال آنها به بانک‌های خارجی، یکی از پرماجراترین مسائل اقتصادی است که در یک دهه اخیر، بارها و بارها درباره آن شنیده‌ایم. ازآنجایی‌که هفت منطقه آزادِ فعال ایران در حال حاضر از قوانینی متفاوت نسبت به سرزمین اصلی، استفاده می‌کنند، به‌سادگی می‌توانند پذیرای بانک‌های خارجی باشند.

مرور ادبیات توسعه در کشورهای مختلف و نگاهی به طرح‌های بزرگ که در جوامع کوچک کلید خورده و راه افتاده‌اند، یک نتیجه مشترک را به دست می‌دهند؛ در تمامی این طرح‌ها، هرگاه پیوند و ارتباط مناسبی بین جامعه محلی و صنعت تازه‌وارد برقرار نشده، مفهوم توسعه به معنای واقعی آن محقق نشده است؛ چراکه مردم و جوامع محلی از آثار و منافع این طرح‌ها بهره‌مند نشده و تنها سختی‌ها و مصائب طرح برای آن‌ها مانده است؛ در نتیجه هیچ گاه تعلق خاطری به آن نداشته و در بزنگاه‌ها برای ماندگاری‌ آن تلاش نمی‌کنند.

سرپرست معاونت توسعه مدیریت دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی کشور از اصلاح ساختاری و چابک سازی سازمان‌ها به عنوان یکی از راهکارهای مهم در توسعه مدیریتی مناطق آزاد کشور نام برد.

رفتار کشور ظرف چند دهه اخیر در قبال مناطق آزاد مبین این واقعیت است که چشم انداز مشخص و مورد توافقی در خصوص کارویژه و کارکردهای مناطق آزاد در اقتصاد ملی و همکاری های منطقه ای ایران اسلامی وجود ندارد و این امر خطرناکی است.

مزیت عمده منطقه آزاد چابهار نسبت به سایر مناطق آزاد کشور از یک‌سو، امکان دسترسی سریع به آب‌های آزاد اقیانوسی هند و از سوی دیگر، اتصال به شبکه راه‌های زمینی کشور است.

مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با برخورداری از امتیازات و ظرفیت‌های فراوان در تجارت و صنعت توانسته‌اند در تولید و صادرات نقش بسیار مهمی ایفا کنند و امید می‌رود در سال 1400 بتوانند پیشران اقتصاد تولید محور در کشور باشند. این مهم در گرو تحقق مولفه‌های شعار سال در این حوزه است.

براساس ادبیات توسعه اقتصادی، تجارت آزاد یکی از عوامل عمده تاثیرگذار بر رشد اقتصادی است. در این بین مناطق آزاد تجاری می توانند نقش به سزایی در راستای توسعه تجارت داشته باشند.

گذشت نزدیک به سه دهه از تشکیل مناطق آزاد در ایران و سعی و خطا چندین دولت از آن زمان تا کنون، بستری مناسب برای طرح ایده ها و موضوعات جدید و ارائه کارنامه ای درخشان را بوجود آورده است.

انجمن ملل آسیای جنوب شرقی (ASEAN) که در یک دهه اخیر بارها و بارها نامش را شنیده‌ایم، یک اتحادیه تجارت آزاد است که در آن سوی اقیانوس هند قرار گرفته. یک باشگاه 10عضوی که بیش از 660 میلیون نفر جمعیت دارد.