منطقه ویژه اقتصادی گرمسار توانسته زیرساخت‌های مطلوب برای جذب سرمایه‌گذاری و واگذاری اراضی ایجاد کند، این امر سبب شده تا افق جدیدی در برنامه توسعه پایدار و نرخ اشتغال استان سمنان گشایش یابد.
در تعاریف آمده منطقه ویژه اقتصادی، منطقه‌ای است که در آن قوانین کسب‌وکار و تجارت با سایر نقاط کشور متفاوت است این مناطق با هدف اشاعه تولید و صادرات و چرخیدن چرخ تولید و تجارت و اشتغال راه اندازی شده اند و گرمسار نیز با منطقه ویژه اقتصادی اش در بین مناطق ویژه کشور، جای ویژه ای یافته است.
هدف مناطق ویژه اقتصادی مانند گرمسار، افزایش تراز تجاری، اشتغال‌زایی، افزایش سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، تسهیل در امر واردات و صادرات کالا، حمایت از صنایع داخلی کشور و جذب فناوری‌های نوین در امر تولید و توسعه است.
برای تشویق ایجاد کسب‌وکارها در این مناطق، سیاست‌های مالی و مشوق‌هایی تعریف می‌شوند که این سیاست‌ها معمولاً شامل سرمایه‌گذاری و معافیت‌هایی در زمینه‌های مالیات، تجارت، مقررات اشتغال و امور گمرکی هستند در نتیجه می توان به مناطق آزاد امید ویژه ای بست.
عملیات اجرایی احداث منطقه ویژه اقتصادی گرمسار از نیمه دوم سال ۹۵ آغاز شد و اکنون این منطقه در زمره ۱۰ منطقه ویژه برتر کشور است. به همین منظور به گفتگو با عبدالرضا نادری، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی گرمسار پرداختیم.
* عملیات اجرایی منطقه ویژه اقتصادی گرمسار از چه سالی آغاز شد؟
منطقه ویژه اقتصادی گرمسار از سال ۸۹ در مجلس مصوب شد اما تا سال ۹۴ عملاً اجرایی نشده بود. خوشبختانه کلنگ این پروژه در شهریورماه سال ۹۵ و در زمینی به مساحت دو هزار هکتار توسط وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت زده شد.
منطقه ویژه اقتصادی گرمسار از سال ۸۹ در مجلس مصوب شد اما تا سال ۹۴ عملاً اجرایی نشده بود
این منطقه ویژه اقتصادی، در فاصله ۹۰ کیلومتری شرق تهران، پنج کیلومتری غرب گرمسار و در ضلع جنوب شرقی تقاطع بزرگراه تهران ـ گرمسار و آزادراه قم ـ گرمسار قرارگرفته است. همچنین راه‌آهن سراسری تهران ـ مشهد از داخل منطقه می‌گذرد و ایستگاه راه‌آهن گرمسار در فاصله ۳ کیلومتری آن واقع‌شده است. طرح جامع این منطقه، در چهار سایت طراحی شد که به‌منظور امکان تمرکز و سیاست راهبرد توسعه مرحله‌ای، عملیات اجرایی در محدوده ۲۵۰ هکتاری سایت دو، در اولویت ساخت قرار گرفت.
* مجری پروژه احداث منطقه ویژه اقتصادی چه سازمان یا نهادی است؟
با توجه به اینکه این پروژه سال‌ها مسکوت مانده بود دولت اجرای آن را بر عهده سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) گذاشت که تاکنون 130 میلیارد تومان به‌منظور تأمین زیرساخت‌ها در منطقه سرمایه‌گذاری کرده است. این سازمان در راستای چابک‌سازی و تسریع در اقدامات اجرائی منطقه مذکور، در اواسط سال ۹۵ اقدام به ایجاد «شرکت مدیریت منطقه ویژه اقتصادی گرمسار» نمود.
در حال حاضر تمامی زیرساخت‌ها از جمله شبکه انتقال و توزیع آب، برق و گاز، فیبر نوری، معابر، ساختمان‌های اداری و گمرک و... توسط «شرکت مدیریت منطقه ویژه اقتصادی گرمسار» برای استقرار واحدهای صنعتی در محدوده ۵۰۰ هکتار از این منطقه فراهم‌شده است.
* مزیت‌ها و زیرساخت‌های مطلوبی که این منطقه ویژه را از سایر مناطق ویژه کشور متمایز می‌کند، چیست؟
قرارگیری منطقه ویژه اقتصادی گرمسار در میان مسیرهای ارتباطی مهم کشور و نزدیکی به پایتخت، وجود راه‌آهن و اتصال به مسیر قطار حومه شهری تهران شرایط مکانی بسیار مناسبی را برای این منطقه به وجود آورده است. در کنار مزیت‌های مکانی و زیرساختی، انواع مزایای قانونی، معافیت‌ها و مشوق‌های اقتصادی باعث ایجاد جذابیت سرمایه‌گذاری در این منطقه ویژه اقتصادی شده است.
تاکنون در منطقه ویژه اقتصادی گرمسار ۸۰ مورد قرارداد واگذاری اراضی با سرمایه‌گذاران منعقدشده که بخش قابل‌توجهی از آن‌ها در مرحله احداث واحدهای صنعتی خود قرار دارند. با توجه به استقرار و عملیاتی شدن گمرک، فعالیت‌های امور گمرکی در منطقه جاری است و سرمایه‌گذاران بر همین اساس اقدام به ورود ماشین‌آلات به واحدهای صنعتی خود کرده‌اند.
مزایای قانونی، معافیت‌ها و مشوق‌های اقتصادی باعث ایجاد جذابیت سرمایه‌گذاری در این منطقه ویژه اقتصادی شده است
* منطقه ویژه اقتصادی گرمسار را در رقابت با سایر مناطق ویژه هم‌تراز خود چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در کشور مناطق ویژه‌ای وجود دارند که بیش از ۲۰ سال از فعالیت آن‌ها می‌گذرد؛ اما همچنان فاقد پروانه بهره‌برداری هستند. این در حالی است که «منطقه ویژه اقتصادی گرمسار» ظرف مدت کوتاهی تمام مجوزهای لازم از ارگان‌های مربوطه و درواقع پروانه بهره‌برداری خود را دریافت کرده و در زمره ۱۰ منطقه ویژه برتر کشور قرار دارد. این برتری در شاخص‌های مختلفی از جمله تأمین زیرساخت‌های اولیه، طرح جامع، پروانه بهره‌برداری، دریافت مجوز از سازمان‌های مرتبط و تعداد سرمایه‌گذاران ارزیابی‌شده است.
* این مجموعه اقتصادی از منابع خصوصی یا دولتی تأمین مالی می‌شود؟
منطقه ویژه اقتصادی گرمسار یک مجموعه دولتی است که بخشی از اعتبارات خود را از منابع دولت تأمین کرده و مابقی از محل فروش اراضی و ارائه خدمت تأمین می‌شود.
* مهم‌ترین مسائل و مشکلاتی که در مسیر فعالیت منطقه ویژه اقتصادی گرمسار با آن روبه‌رو شدید چه بود؟
تعدادی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به دلیل وضعیت اقتصادی کشور و اعمال تحریم‌ها علیه ایران از سرمایه‌گذاری در این منطقه منصرف شدند و این مسئله آسیب جدی برای تحقق اهداف عالی و توسعه‌ای این منطقه به شمار می‌رود.
تغییرات متعدد مدیران استانی و مسئولان نیز در وضعیت پیشرفت و توسعه منطقه تأثیرگذار بوده و لازم است مدیران و مسئولان با توجه به اهمیت موضوع سرمایه‌گذاری و ایجاد فضای کسب‌وکار و اشتغال علی‌الخصوص در سال «جهش تولید» با دغدغه بیشتر و نگاهی ویژه از این موضوع صیانت نمایند.
تغییرات متعدد مدیران استانی و مسئولان نیز در وضعیت پیشرفت و توسعه منطقه تأثیرگذار بوده
عدم اهتمام مدیران سازمان‌های خدمات‌رسان مانند گمرک، آب، برق و گاز در سطح استان نیز از دیگر معضلات مهم در مسیر پیشرفت و توسعه فعالیت‌های اقتصادی در این منطقه ویژه است که تقاضا داریم با پیگیری و دستورات استاندار سمنان رفع این چالش‌ها در دستور کار قرار گیرد.
با راه‌اندازی گمرک و قرار گرفتن این منطقه ویژه در سیستم جامع گمرکات کشور کلیه امور گمرکی و انبارداری برای ذینفعان در پنجره واحد صورت می‌پذیرد و امید می‌رود باهم راستایی تمام مسئولان و مدیران شهرستان و استان، به‌زودی شاهد شکوفایی بیشتر این منطقه ویژه در شرق استان تهران و به‌ویژه استان سمنان باشیم.
*منبع: بازار