کیش، هندورابی و فارور ؛ مثلث گردشگری دریایی ایران

بیایید با هم سفری به تاریخ کنیم، به زمانی که زمین تنها یک خشکی داشت و باقی تا چشم کار می‌کرد، آب بود و آب. پانگه‌آ (ابر) قاره مادر تمام خشکی‌ها و دریای تتیس مادر تمام دریاها و آب‌های زمین بود.
با حرکت صفحات زمین قاره و جزیره‌ها به وجود آمدند و اقیانوس‌ها و دریاچه‌ها از هم مشتق شدند. در این میان سهم ایران از آب‌های زمین دریای عمان که از خاور به اقیانوس هند راه دارد و دریای خزر بود که بزرگ‌ترین دریاچه جهان است و به نام‌های دریای مازندران و دریای کاسپین نیز معروف است. هم‌چنین بزرگ‌ترین پیش‌روی آب در خشکی یعنی خلیج همیشه فارس هم به ایران رسید و از این روی ایران یکی از کشورهای مهم جهان که به آب‌های آزاد دسترسی دارد به حساب آمد.
دسترسی به آب های آزاد تنها یکی از ویژگی های ایران است. در میان آب های نیلگون خلیج فارس جزایر متعددی وجود دارند که اگر در نقشه نگاه کنیم، همانند پاسگاه های حراست از حریم آبی این مرز و بوم هستند. در میان جزایر خلیج فارس دو برادر هستند که پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری دریایی دارند. یکی جزیره کیش است که از دیرباز محل سیاحت سیاحان بوده است و دیگری جزیر هندورابی است که همانند برادری برای جزیره کیش می ماند و اکنون در محدوده منطقه آزاد کیش قرار دارد.

مفهوم شناسی گردشگری
اما گردشگری دریایی چیست؟ اگر بخواهیم تعریفی درباره گردشگری دریایی ارایه دهیم، ابتدا باید خود گردشگری را تعریف کنیم. به باور نویسنده گردشگری گونه ای از سفر است که به قصد تلذذ و تفریح انجام می شود. این البته نگاهی است که نگارنده درباره گردشگری دارد. اما متخصصان امر درباره گردشگری تعاریف بی شماری ارایه کرده اند. در این میان محمدحسین پاپلی یزدی، جغرافی دان ایرانی و چهره ماندگار، در کتاب خود به نام <<گردشگری ماهیت و مفاهیم>> در تعریف گردشگری به نقل از دیوید ویور، متخصص مدیریت گردشگری، می گوید: گردشگری مجموع پدیده ها و ارتباطات ناشی از کنش متقابل میان گردشگران، سرمایه، دولت ها و جوامع میزبان، دانشگاه&lrm;ها و سازمان های غیردولتی، در فرایند جذب، حمل ونقل، پذیرایی و کنترل گردشگران و دیگر بازدیدکنندگان است. در تعریفی که سازمان جهانی گردشگری از این مفهوم کرده است، گردشگری به فعالیت های افرادی که برای استراحت، کار و دلایل دیگر به خارج از محیط سکونت معمول خویش سفر کرده و حداکثر برای یک سال متوالی در آن جا اقامت می کنند، گفته شده که در این تعریف گردشگری به دو دسته بومی و خارجی تقسیم می شود. اگر بخواهیم گردشگری (tourism) را واژه شناسی کنیم، باید گفت که واژه tourism از لغت tour به معنای گشتن گرفته شده که ریشه در لغت لاتین turns به معنای دور زدن، رفت و برگشت بین مبدأ و مقصد و چرخش دارد. در فرهنگ وبستر گردشگری و مسافرت یکسان در نظر گرفته شده، اما فرهنگ لغت لانگمن گردشگری را سفری به قصد تفریح تعریف کرده است. امروزه واژه صنعت نیز به عنوان پیشوندی در کنار گردشگری به کار می رود و در اکثر کشورها اصطلاح صنعت گردشگری پذیرفته شده است. پذیرفته شدن اصطلاح صنعت گردشگری از این باب اهمیت دارد که اگر به لحاظ قانونی و حقوقی گردشگری به عنوان صنعت پذیرفته شود، می تواند از وام های صنعتی استفاده کند و از معافیت های مالیاتی صنایع برخوردار شود. پس از آن که تعریفی از گردشگری ارائه شد، اکنون هنگام ارائه تعریفی مختصر از گردشگری دریایی است تا بتوان پس از آن وارد بحث اصلی یعنی ظرفیت های دو جزیره کیش و هندورابی برای گردشگری دریایی شد. اما گردشگری دریایی چیست؟
 
درباره گردشگری دریایی
تعریف گردشگری دریایی کاری سهل و ممتنع است. عده ای آن را با مسافرت دریایی یکی دانسته اند و عده ای نیز آن را با گردشگری ساحلی یکسان قلمداد کرده اند. پاپلی از آن دسته نظریه پردازانی است که گردشگری ساحلی و دریایی را یکی می داند و می گوید: گردشگری دریایی خود به دو شاخه گردشگری ساحلی و گردشگری دریایی تقسیم می شود و در این میان گردشگری ساحلی بیشترین گردشگر را به خود جذب می کند. او سفر به سواحل و تفریحاتی مانند جت اسکی، شنا و ماهی گیری را در زمره گردشگری دریایی شاخه ساحلی آورده است و درباره شاخه دریایی گردشگری دریایی گفته است: گردشگری دریایی یعنی آن گونه از گردشگری که از ساحل دور می شود و به وسط دریا و اقیانوس منوط می شود و از دهه 1980 در حال گسترش است.
در این میان کاپیتان محمدرضا روشندلی، عضو هیات علمی دانشگاه و کارشناس اقتصاد دریا، در ماهنامه صنعت حمل ونقل گردشگری دریایی را چنین تعریف کرده است: به مجموعه فعالیت های تفریحی و سرگرمی که در محیط های دریایی دور از ساحل توسط گردشگران انجام می شود، گردشگری دریایی می گویند. او میان گردشگری ساحلی و گردشگری دریایی تفاوت قائل شده و می نویسد: این گونه از گردشگری، از نظر اهمیت با گردشگری ساحلی متفاوت بوده، هرچند ممکن است شباهت هایی بین این نوع گردشگری و گردشگری ساحلی وجود داشته باشد. نوع فعالیت های تفریحی در گردشگری دریایی، بیشتر در آب های عمیق و دور از خشکی انجام می گیرد و به تجهیزات، امکانات و آموزش های ویژه ای نیاز دارد، با خطرات بیشتری نیز همراه است. فعالیت های تفریحی آبی مانند غواصی، سفرهای دریایی، اسکی روی آب، جت اسکی، آکواریوم دریایی، ماهی گیری در آب های عمیق، از مهم ترین جذابیت های گردشگری دریایی هستند. از سوی دیگر کارهایی مانند شنا در ساحل، حمام آفتاب گرفتن، ورزش ها و سرگرمی هایی را که در محدوده ساحل انجام می شود، گردشگری ساحلی گویند. حال که گردشگری دریایی را تعریف کردیم، به پتانسیل های دو جزیره کیش و هندورابی برای گردشگری دریایی می پردازیم. در این میان اهمیت جزیره کیش به دلیل بافت اقتصادی حاکم بر آن و هم چنین شرایط اقلیمی حاکم بر سواحل آن بسیار بر توسعه گردشگری دریایی تاثیرگذار است. جزیره کیش یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس است، که طبیعتی زیبا و منحصربه فرد دارد؛ سواحل زیبا و پوشش های مرجانی، آب زلال دریا که شفافیت کم نظیر آن، مشاهده انواع آبزیان را در عمق چند متری امکان پذیر می سازد، ساختار مرجانی جزیره کیش و نیز وسعت سواحل آن به حدی است که در دنیا کمتر جایی را می توان یافت که به اندازه سواحل کیش قابل استفاده باشد. سواحل کیش یکی از کم خطرترین سواحل هستند که می توان در آن ها انواع امکانات ورزش های آبی را فراهم کرد. از سوی دیگر برقراری راه ارتباطی کروزگردی بین هندورابی و کیش از دیگر امکانات گردشگری دریایی است که می توان در این دو جزیره به دست آورد. جزیره هندورابی نیز به دلیل ساخت ساحلی آن امکانات بسیار زیادی برای گردشگری دریایی را دارد. درمجموع کیش، هندورابی و فارور می توانند به مثلث گردشگری دریایی ایران تبدیل شوند، اگر امکانات زیرساختی لازم برای این کار فراهم شود.
برچسب ها : منطقه آزاد کیش
امتیاز به خبر :