سازمان حمایت کمبود خوراک دریافتی توسط مجتمع های پتروشیمی، قدیمی بودن تکنولوژی و خطوط تولید، عدم توازن بین میزان تولید مجتمعهای پتروشیمی و میزان تقاضا و عدم ثبات نسبی قیمت و عرضه در بورس را مهمترین مشکلات صنعت پتروشیمی اعلام کرد.
به گزارش پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، سازمان حمایت در گزارشی با عنوان «نگاهی به وضعیت تولید،توزیع و قیمت محصولات پتروشیمی در سال 1392» اعلام کرد: امروزه با توجه به حساسیت محصولات پتروشیمی به عنوان مواد اولیه اصلی مورد نیاز و تاثیرگذار در محصولات و بهای تمام شده اکثر کالاهای تولیدی واحدهای تولیدکننده پایین دستی در گروه اقلام کالائی مواد غذائی، فلزی و غیرفلزی و همچنین با توجه به مزیتهای صادراتی به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد ملی از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
درحال حاضر مجتمعهای پتروشیمی کشور در دو گروه تولیدی خصوصی و دولتی به فعالیت مشغول میباشند که 17 مجتمع در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر 11 مجتمع در منطقه پارس جنوبی و 15 مجتمع دیگر در سایر نقاط کشور واقع شدهاند.
بطور کلی میزان ظرفیت اسمی سالیانه کل محصولات پتروشیمی کشور بالغ بر 58 میلیون تن بوده که به تفکیک برای محصولات پلیمری بالغ بر 6.6 میلیون تن و برای محصولات شیمیایی بالغ بر 51.4 میلیون تن می باشد.
در سال 1392 میزان تولید محصولات پتروشیمی 42.3 میلیون تن بوده که از این میزان سهم تولید محصولات پلیمری 5 میلیون تن بوده که در مقایسه با میزان تولید سال 91 (4.3 میلیون تن) 16 درصد افزایش داشته و میزان تولید محصولات شیمیایی در سال 92 بالغ بر 37.3 میلیون تن بوده که در مقایسه با میزان تولید سال 91 (38.1 میلیون تن) 2 درصد کاهش داشته است.
لازم به توضیح است از کل تولیدات مجتمعهای پتروشیمی بالغ بر 12.4 میلیون تن آن (29 درصد) جهت مصارف داخلی مجتمعهای پتروشیمی استفاده گردیده که عمدتاً محصولات شیمیایی را شامل می شود.
همچنین در سال 92 میزان فروش داخلی محصولات پتروشیمی 14.1 میلیون تن بوده که در مقایسه با میزان فروش داخلی سال 91 (14.4 میلیون تن) معادل 2 درصد کاهش داشته است همچنین از میزان فروش داخلی ذکر شده در حدود 5.8 میلیون تن از محصولات پتروشیمی در بورس عرضه گردیده که در مقایسه با سال 91 (4.6 میلیون تن) 26 درصد افزایش یافته است.موجودی انبار پایان سال 92 مجتمع های پتروشیمی بالغ بر 3 میلیون تن بوده است.
میزان صادرات و واردات انواع محصولات پتروشیمی در سال 92 معادل 12.6 میلیون تن صادرات و 540 هزار تن واردات بوده که در مقایسه باسال قبل آن (15.5 میلیون تن و 655 هزار تن ) بترتیب در حدود 18.7 درصد و 17.5 درصد کاهش نشان می دهد.
بنابر اهداف کمی برنامه پنجم توسعه از سال 89 لغایت 93 می بایست میزان تولید محصولات پتروشیمی تا پایان سال 1392 به 86 میلیون تن و فروش داخلی به 25 میلیون تن افزایش می یافت که با توجه به وضعیت تولید و توزیع فوقالذکر میزان تولید 32.5 درصد و فروش داخلی 43.6 درصد اختلاف وجود دارد.
از عمده ترین مشکلات این صنعت میتوان به کمبود خوراک دریافتی توسط مجتمع های پتروشیمی و در نتیجه خالی ماندن بخشی از ظرفیت های موجود، قدیمی بودن تکنولوژی و خطوط تولید برخی واحدهای پتروشیمی (بویژه واحدهای قدیمی) ، عدم توازن بین میزان تولید مجتمعهای پتروشیمی و میزان تقاضا و عدم ثبات نسبی قیمت و عرضه در بورس و به تبع آن مشکلات ایجاد شده برای صنایع پایین دستی اشاره نمود.
از جمله راهکارهای پیشنهادی برای حل مشکلات این صنعت برنامهریزی صحیح در تامین خوراک پتروشیمیها، افزایش عرضه با اختصاص اولویت به عرضه داخلی، نرخگذاری محصولات پتروشیمی براساس نرخگذاری خوراک مجتمع ها و توسعه صنایع پتروشیمی است.