هوشمند سازی الزامی برای توسعه تجارت ایران و افغانستان

افغانستان، علاوه بر منابع انسانی و فرهنگی غنی، منابع طبیعی سرشاری نیز دارد، که مجموعه این ظرفیتها و اشتراکات باید در خدمت ارتقای سطح همکاریهای دو کشور قرار گیرد.
هدف افغانستان تبدیل شدن به مرکز مواصلاتی در منطقه و بازیابی هویت سابق خود به عنوان چهارراه ارتباطی در منطقه است. 
رییس جمهوری افغانستان با توجه به توسعه روابط دو کشور در زمینه های حمل و نقل، سرمایه گذاری و همکاری های فرهنگی و اقتصادی ضمن اظهار تمایل برای افزایش مبادلات تجاری خاطر نشان ساخت که کشورش به دنبال ایجاد شبکه ترانزیت ، خطوط انرژی و راه اندازی گمرکات جدید مرزی است. 
رییس جمهور ایران با اظهار علاقمندی افغانستان و ایران برای گسترش همکاری در عرصه های اقتصاد، معادن، صنعت و تجارت به اتصال مسیر ترانزیتی بندر چابهار به زاهدان اشاره کرد. 
روحانی با اشاره بر اینکه افغانستان می خواهد در ساحات مختلف همکاری های خویش را با ایران گسترش دهد، گفت که هیاتی از کشور چین بزودی مساله احداث خط آهن از چین به واخان و هرات را مورد بررسی قرار خواهد داد.
با ایجاد این زیر ساخت  و راه آهن حمل و نقل دو طرفه از چابهار به هرات افزایش حجم تجاری دو کشور از حدود سه میلیارد دلار، منافع دو کشور را از طریق سرمایه گذاری مشترک میان بخش های خصوصی دو کشور ارتقاء خواهد بخشید. 
فعالیت در ایجاد خط زنجیر ارزش افزوده ظرفیت های معادن مس ،آهن و طلا از جمله فرصت های مشترک سرمایه گذاری بخش خصوصی دو کشور است که با ایجاد زیرساخت ها و شبکه های حمل و نقل ،فراهم شده به طوری که با تکمیل آن ایران مستقیما به کشور چین وصل شده و کریدور اتصال آسیای جنوبی به آسیای غربی و شمالی شکل خواهد گرفت و عملا زمینه های گسترش همکاری های اقتصادی  و توسعه آن در بخش های صنعت، معدن، کشاورزی، ترانزیت و حمل و نقل، خدمات فنی مهندسی، آی سی تی، گردشگری و غیره را به وجود می آورد.
این همکاری ها از طریق تمرکز روی بنگاه های کارآفرینی و دانش بنیاد عملی می شود. به علاوه عملیاتی کردن مفاد موافقت نامه های تجارت آزاد، مدیریت تعرفه های ترجیهی، عوارض کامیون های صادراتی اقلام صادراتی ایران به افغانستان و صدور ویزا برای تجار افغانستانی می تواند هزینه های تولید و صادرات را به دو کشور از جمله به افغانستان کاهش دهد. گفتنی است که صدور ضمانت نامه ها، تسهیل نقل و انتقال ارز، پرداخت جوایز صادراتی، تسهیل خروج ماشین آلات، اعمال استانداردهای کارشناسی برای حل مشکلات قرنطینه نباتی و بهداشتی در مورد کالاهای صادراتی و تامین هزینه شرکت در مناقصات از جمله کارهای مهمی است که برای رونق تجارت و افزایش صادرات بین دو کشور باید انجام داد. 
احداث خط ریلی بین دو کشور همچنین می تواند هزینه های حمل و نقل را کاهش دهد. یک کانتینر از ایران به افغانستان تا پنج هزار دلار هزینه دارد اما با احداث این خط به یک هزار دلار کاهش پیدا می کند که این مبلغ مابه التفاوت در کاهش قیمت کالاها تاثیر گذار است. 
در شرایط فعلی حجم سرمایه گذاری افغانستانی ها در ایران 124 میلیون دلار است که از این مبلغ 65 درصد آن محقق شده است. سرمایه گذاری ایران نیز در افغانستان بالاتر از 300 میلیون دلار نیست. این در حالی است که گفته می شود سرمایه افغانستانی ها در ایران 4 تا 8 میلیارد دلار بر آورد شده است. از این جهت باید زمینه حضور سرمایه گذاران و تجار افغانستانی را در ایران که حدود 400 نفر هستند فراهم کرد. ضمن این که تاکنون 500 شرکت ایرانی در افغانستان به ثبت رسیده اند. 
از دیگر مشکلات و راه حل های موجود برای رشد تجارت میان دو کشور می توان به تعدیل تعرفه گمرکی از طرف دولت افغانستان برای تجار ایرانی اشاره کرد، به طوری که در برخی اقلام از جمله فرآورده های سوختی 40 درصد ارزش هر تن را شامل می شود که باعث افزایش همین میزان ای کالاهای صادراتی ایران به افغانستان شده و عملا قدرت رقابت را در بازار افغانستان کاهش می دهد. 
بدین خاطر تهیه نقشه راه و اعمال سیاست های راهبردی موثر می تواند اعتماد و علاقمندی را میان تجار و سرمایه گذاران دو کشور بیشتر کرده و بازار اقتصادی و تجاری را که ظرفیت های زیادی دارد به روی آنها بگشاید. زمینه سازی برای سرمایه گذاری مشترک بر اساس اقلام کالاهای وارده دو کشور با اعمال نرخ های رقابتی می تواند حوزه اقتصاد و صنعت را در دو کشور فعال سازد و بازی برد ـ برد را در عرصه تعامل بین المللی از طریق رشد تجارت پوشش دهد. 

** دکتر عبدالرسول خلیلی ـ کارشناس اقتصادی




برچسب ها : مناطق آزاد
امتیاز به خبر :