سرزمین نخل و باد و آفتاب، در مسیر توسعه

  • دوشنبه 21 ارديبهشت 1394 - 15:43
  • گفت و گو
  • 0 دیدگاه
سیستان و بلوچستان، سرزمین نخل و آفتاب با نگاه ویژه دولت تدبیر و امید شتاب گونه در مسیر توسعه قرار گرفته و با شدت گرفتن فعالیت های زیرساختی آماده جذب سرمایه گذاری های بیشتر در زمینه های اقتصادی و عمرانی است.

به گزارش فرینا به نقل از ایرنا، استان سیستان و بلوچستان تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در محرومیت های بسیاری بسر می برد و از داشتن امکانات مناسب در بخش های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و غیره بی نصیب بود که با پیروزی انقلاب اسلامی به سبب توجه ویژه مسوولان نظام بویژه حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب حرکت برای محرومیت زدایی آغاز شد اما محرومیت ها آنقدر گسترده بود که تلاش های 30 ساله نتوانست آن را در ردیف استان های برخوردار قرار دهد.

هر کدام از دولت های پس از انقلاب با نگاه خاصی این استان را نگریسته و بر همان اساس برای آن برنامه ریزی کرده اند، که البته بیشتر آنها به واسطه فعالیت های آشکار و پنهان دشمنان به منظور ایجاد ناآرامی در این استان به نگاه امنیتی ختم می شد.
مهم تر این که متاسفانه نسخه ای هم که برای این استان پیچیده شده مختص این منطقه نبود، در اختصاص اعتبار و سایر امکانات و تجهیزات این استان را همانند سایر استان های برخوردار سنجیده اند در حالی که استان پهناوری چون سیستان و بلوچستان با 11 و نیم درصد گستره کشور و موقعیت خاص جغرافیایی و عقب ماندگی های تاریخی نیازمند نسخه ویژه ای با نگاه منطقه ای و ملی است.
سیستان و بلوچستان با گستره حدود 187 هزار و 502 کیلومترمربع (معادل 5/11 درصد مساحت کشور) و بیش از دو میلیون و 600 هزار نفر جمعیت و داشتن 19 شهرستان و حدود شش هزار روستا و آبادی یکی از پهناورترین استان های کشور محسوب می شود که از شمال به خراسان جنوبی از جنوب به دریای عمان از شرق به کشور افغانستان و پاکستان و از غرب به استان های کرمان و هرمزگان محدود شده است.
دولت تدبیر و امید از ابتدای فعالیت خود تا کنون با هدف رفع کمبودها و رساندن وضعیت سیستان و بلوچستان به حد استان های برخوردار، اولویت ویژه خود را در این استان بر مبنای تغییر نگاه، اعتمادسازی میان مردم، دور کردن نگاه امنیتی و سوق دادن استان در مسیر توسعه قرار داده است.
آثار این نوع نگاه را می توان در ایجاد فضای مشارکتی در استان، هم اندیشی و نقش دادن به جوانان، برقراری ارتباط قابل قبول حاکمیت با گروههای مرجع و کمرنگ شدن نگاه های بدبینانه بین مردم و دولت و جاری شدن امید در بین مردم سیستان و بلوچستان مشاهده کرد.
ورود بنیاد مستضعفان و جانبازان، شرکتهای ایدرو و ایمیدرو برای سرمایه گذاری و ایجاد صنایع مختلف در استان، انتخاب مشاور و ایجاد دفتر صنایع پتروشیمی در ایرانشهر، آغاز مطالعات ایجاد صنایع فولاد و پتروشیمی در چابهار، تغییر نوع آبیاری در منطقه سیستان و تحول در کشاورزی استان و نقش پیدا کردن سیستان و بلوچستان در تولید ملی و اقتصاد کشور از مهمترین فعالیت های عمرانی و زیربنایی آغاز شده در استان در سال 93 است.
رویکرد دولت و بویژه شخص ریاست جمهور در سفر به سیستان و بلوچستان مبتنی بر باز تعریف نقش و جایگاه استان در تقسیم کار ملی و ارتقای نقش این منطقه استراتژیک کشور در همکاری های منطقه ای و بین المللی با توجه به دسترسی استان به آبهای آزاد به ویژه در حوزه تجارت، بازرگانی و ترانزیت کالا بوده است.
چند هدف از جمله 'تقویت مناسبات اقتصادی فراملی کشور با بهره گیری از موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی استان، تقویت پیوند و تعامل ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان با سطح ملی، بکارگیری قابلیت ها و استعدادهای موجود و ایجاد مزیت های جدید در سطح استان به منظور ارتقای نقش و سهم استان در اقتصاد ملی و اصلاح ساختارها و تقویت بخش رسمی اقتصاد استان' در نگاه دولت به سیستان و بلوچستان نهفته است.
پروژه ها و طرح های مختلفی برای سیستان و بلوچستان در سفر سال گذشته رییس جمهوری تعریف شد که به نوعی بتوانند از یک سو منویات رهبر معظم انقلاب در ارتباط با توسعه جنوب شرق را مد نظر قرار دهد و از سوی دیگر برنامه های دولت تدبیر و امید را کارشناسانه به پیش برد.

شاخص ترین طرح ها و پروژه های مهم اولویت دار، در دست پیگیری یا اجرا در حوزه زیربناهای سرمایه گذاری استان در دولت تدبیر و امید

-اجرای خط آهن کریدور شمال و جنوب چابهار - زاهدان با 20 هزار میلیارد ریال اعتبار
مسیر خط آهن کریدور شمال و جنوب از ورودی شرقی بندر شهید بهشتی چابهار آغاز شده و از شهرهای ایرانشهر و زاهدان گذشته و بعد از میلک به خراسان جنوبی، مشهد و سرخس به طول هزار و 380 کیلومتر متصل می شود.
برای احداث این خط آهن اعتباری به میزان 20 هزار میلیارد ریال پیش بینی شده است.
عملیات احداث بخش نخست این مسیر در حد فاصل چابهار تا ایرانشهر در چهار قطعه به طول 300 کیلومتر آغاز شده و در حال اجرا است.

-طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری- صنعتی سیستان
با توجه به رویکرد دولت برای رفع محرومیت و توسعه فعالیت های تولیدی مبتنی بر صادرات و تامین بازار کشور، طرح ایجاد منطقه آزاد سیستان در دستور کار شورای عالی مناطق آزاد کشور قرار گرفته و در دست بررسی و پیگیری است.

-مشارکت و حضور سازمان های توسعه ای و شرکت های سرمایه گذاری دولتی و وابسته به دولت در استان
گروه های مختلف سرمایه گذاری از جمله بنیاد برکت، بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی، سازمان اتکا، هلدینگ بانک صنعت و معدن، ایدرو و ایمیدرو شستا با رویکرد ایجاد اشتغال و توسعه فعالیت های اقتصادی دارای مزیت در سطح استان حضور دارند.

-گاز رسانی به شهرها و مرکز استان
به منظور گاز رسانی به زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان و سایر شهرهای بزرگ و مراکز جمعیتی استان، تسریع در اجرای خط انتقال در دستور کار دولت قرار گرفت و بعد از سفر هیات دولت به استان منابع مالی آن یک میلیارد و 442میلیون دلار مصوب شورای اقتصاد پیش بینی و تامین شده است.
اجرای این پروژه در مرحله نخست برای گاز رسانی به شهرهای خاش و زاهدان با شش هزار و 500 میلیارد ریال آغاز و برای 60 کیلومتر از 260 کیلومتر طول مسیر، لوله و تجهیزات تهیه شده و بر اساس پیش بینی تا ابتدای سال 95 گاز به مرکز استان رسانده می شود.

-اجرای طرح توسعه بندر چابهار
در راستای افزایش ظرفیت های بندری و استفاده از پتانسیل بندر اقیانوسی چابهار، ظرفیت تخلیه و بارگیری بندر در مرحله نخست به سطح 6 میلیون تن و سپس تا 86 میلیون تن (در پنج مرحله تا سال 2030) انجام پذیرد.
بر اساس برنامه زمان بندی پنج مرحله ای توسعه بندر چابهار مقرر است تا پایان مرحله نخست بندر شهید بهشتی قابلیت پذیرش کشتی های نسل جدید به طول 300 متر و عمق 16 متر را داشته و ظرفیت تخلیه و بارگیری بندر به شش میلیون تن رسد و همچنین در مرحله های دوم تا پنجم یک اسکله چند منظوره و یک اسکله کانتینری 360 متری ایجاد شود.
هم اینک بندر چابهار از یک موج شکن به طول دو هزار و 350 متر برخوردار است.

-اجرای طرح های سرمایه گذاری در حوزه انرژی های نو (نیروگاه های بادی و خورشیدی) و سیکل ترکیبی در استان
شرایط مناسب اقلیمی، استان را در موقعیت خوبی برای ساخت مزارع بزرگ برق بادی و خورشیدی قرار داده و افقی روشن را در تامین انرژی منطقه و حتی صدور به کشورهای همجوار فراهم کرده است.
تعریف دو نیروگاه بزرگ سیکل ترکیبی در ایرانشهر و شمال استان، مزارع توربین های بادی و منطقه ویژه انرژی های نو و تجدید پذیر و صدور مجوز آغاز عملیات اجرایی شش نیروگاه بادی از سوی بخش غیر دولتی از مهمترین اقدامات صورت گرفته در این حوزه به حساب می آید.
همچنین نیروگاه 20 مگاواتی انرژی خورشیدی شرکت گسترش انرژی نو آتیه (وابسته به بانک صنعت و معدن) با سرمایه گذاری حدود 300 میلیارد ریال در زاهدان در دست اقدام بوده و جانمایی طرح انجام گرفته است.

-فعالیت های حوزه معدن و اکتشافات معدنی و صنایع وابسته
مطالعه پهنه های معدنی استان در سطح 75 هزار کیلومتر مربع با محوریت بخش خصوصی و شرکت های دولتی نظیر سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران (ایمیدرو)، تهیه و تولید مواد معدنی، صدر تأمین (وابسته به سازمان تامین اجتماعی)، شرکت ملی صنایع مس ایران موجب شده استان در تمام شاخص های معدنی از رتبه 20 به رتبه 9 کشوری ارتقا یابد و پیش بینی می شود در سال های آینده جزو پنج استان برتر کشور در این حوزه قرار گیرد.
در خصوص صنایع فرآوری معدنی اجرای کارخانه مس چهل کوره در منطقه نصرت آباد با 60 درصد پیشرفت فیزیکی و 700 نفر اشتغال بزرگترین طرح صنایع معدنی استان بعد از کارخانجات سیمان به شمار می رود و پیش بینی می شود تا سال 1395 بهره برداری کامل از آن صورت گیرد.
کارخانه فرآوری آنتیموان سفیدآبه با مشارکت شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با 30 درصد پیشرفت فیزیکی از جمله کارخانجات مهم تولید این ماده با اهمیت در کشور است که پیش بینی می شود تا پایان سال 1394 به بهره برداری رسد.
در کنار موارد فوق مقدمات احداث کارخانه فرآوری طلای بزمان و توسعه معادن تیتانیم در فنوج و معادن آهن پلاسری در حوزه شهرستان های ایرانشهر و دلگان نیز در دست پیگیری و اقدام است.

-اجرای طرح انتقال آب با لوله در سطح 146 هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان
در راستای استفاده بهینه از منابع آب و جلوگیری از هدر رفت آن در حوزه فعالیت های کشاورزی پس از سفر هیأت دولت به استان اجرای 146 هزار هکتار طرح آبیاری تحت فشار در شمال و جنوب استان مشتمل بر اجرای طرح آبیاری نوین و انتقال آب با لوله در سطح 46 هزار هکتار در منطقه سیستان با 500 میلیون دلار اعتبار و اجرای طرح آبیاری تحت فشار در سطح 100 هزار هکتار با 560 میلیارد ریال اعتبار از محل صندوق توسعه ملی مصوب و عملیات اجرایی آنها در دهه فجر سال گذشته آغاز شده است.

-احداث دو مجتمع بزرگ پتروشیمی در چابهار و ایرانشهر
در طرح پتروشیمی چابهار 16 واحد پتروشیمی متان پایه و نیروگاه هزار مگاواتی در مرحله نخست و یک مجتمع آروماتیک در مرحله بعد در زمینی به مساحت هزار و 230 هکتار در منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار توسط بخش خصوصی اجرا خواهد شد.
پیش بینی می شود مجموعا در یک برنامه زمانی هشت ساله حدود 20 میلیارد دلار در این پروژه سرمایه گذاری صورت گیرد.
همچنین صنایع پتروشیمی ایرانشهر «gtp» تبدیل گاز طبیعی به پروپیلن نیز تعریف و انتخاب مشاور برای جانمایی آن صورت گرفته است.
با راه اندازی این مجتمع ها زمینه اشتغال بیش از 17 هزار نفر از افراد جویای کار فراهم می شود و شاهد تحول منطقه در زمینه های مختلف خواهیم بود.
ساخت فرودگاه چابهار با مشارکت سازمان منطقه آزاد چابهار و بخش خصوصی با توجه به نیاز این شهرستان به فرودگاه مستقل، جانمایی طرح احداث کارخانه فولاد در چابهار (منطقه آزاد) برای تولید سه میلیون تن فولاد اسفنجی، ساخت کارخانه لاستیک سازی با سرمایه گذاری حدود 6 هزار میلیارد ریال و اشتغال هزار و 350 نفر در سیستان (رامشار) با سرمایه گذاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که مجوز آن صادر شده است از دیگر طرح های مهم در دست اقدام در استان به حساب می آید.
طرح تولید برج های انتقال نیرو و گالوانیزه گرم شرکت هامون سازه با سرمایه گذاری 200 میلیارد ریال (افتتاحیه در دهه فجر سال 1393)، پیگیری احداث کارخانه تولید لوله های GRP در سیستان، اجرای طرح های اشتغالزا در قالب تفاهم نامه مشترک با سازمان اتکا در سطح استان، آغاز عملیات اجرایی دو منطقه ویژه اقتصادی رامشار و میرجاوه که مصوبه مجلس شورای اسلامی را دارند و ساخت دو کارخانه سیمان به ظرفیت هرکدام یک میلیون تن توسط بخش خصوصی (علاوه بر کارخانجات سیمان موجود در استان) از جمله طرح های مهم دیگر در دست اجرا است.
طرح مدیریت جامع تالاب هامون با هدف احیای هامون، توسعه صنایع تبدیلی به ویژه در زمینه کارگاهی و بسته بندی گوشت قرمز و اعلام آمادگی استان برای تامین سالانه 40 تا 50 هزار تن گوشت مورد نیاز کشور، مطالعه و ساخت سدها در استان ( 17 سد در حال بهره برداری با حجم مخزن هزار و 734 میلیون متر مکعب و سه سد در حال ساخت و 21 سد در مرحله مطالعاتی) و آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه فرودگاه زاهدان و احداث باند دوم آن و همچنین راه اندازی مجدد ایرلاین استان (تفتان ایر) بعد از 12 سال از دیگر طرح های مهم استان محسوب می شود.
به گفته استاندار سیستان و بلوچستان، مسوولان استانی باید نگاه خود را متناسب با ظرفیت های بالای استان در عرصه های گوناگون اوج دهند و زمینه استفاده بهینه از این ظرفیت ها را فراهم کنند.

علی اوسط هاشمی افزود: ترانزیت، شیلات و بندر از جمله ظرفیت های بالای استان به حساب می آید که می تواند زمینه ساز اشتغال پایدار و سرمایه گذاری شود لذا برای تحقق این برنامه ها نیازمند تغییر نگاه مسوولان استانی هستیم.

وی اظهار داشت: مسوولان سیستان و بلوچستان باید با اتخاذ نگاه آینده نگرایانه و ورود جدی در عرصه های مختلف اقتصادی در سطح استان ضمن در نظر گرفتن تنوع و نبود یکنواختی در شرایط آب و هوایی، زمینه ساز تحقق اهداف کلان در زمینه اشتغال و سرمایه گذاری باشند.
وی تصریح کرد: در این راستا یکی از مهمترین رسالت های مسوولان در کنار برآورد وضعیت کنونی، بررسی شرایط و راههای برون رفت از مشکلات احتمالی در آینده است تا مردم در سال های بعد دچار مشکل نشوند.
وی اظهار داشت: طرح های مشارکت روستایی در راه اندازی واحدهای تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا با داشتن شرایط مناسب از جمله کارمزد پایین، سهم آورده کم، معافیت های مالیاتی، واگذاری زمین های مورد نیاز بودن اجاره و دیگر مزایا می تواند ضمن جلب مشارکت عمومی زمینه ساز اشتغال و تولید در مناطق روستایی و مرزی سیستان و بلوچستان باشد.
هاشمی ادامه داد: برای استقبال مردم استان در استفاده از این تسهیلات، مسوولان دستگاه های مختلف از جمله کمیته امداد، بهزیستی، جهاد کشاورزی و تعاون های روستایی باید پیشتاز باشند تا با راه اندازی واحدهای مختلف تولیدی مشکل اشتغال بخش عمده ای از جامعه به ویژه دانش آموختگان دانشگاهها را رفع کنند زیرا تحقق این هدف زمینه ساز ماندگاری روستاییان و کاهش حاشیه نشینی در شهرها است.
وی با بیان اینکه اولویت سال 94 استان اشتغال، تغییر الگوی کشت، جریان سازی و اتخاذ موضع فعال در عرصه های گوناگون اقتصادی است از مسوولان خواست با اراده قوی و برنامه ریزی در حوزه های خود زمینه ساز تحقق این اهداف مهم باشند.
وی گفت: متاسفانه سیستان و بلوچستان با داشتن قابلیت های فراوان از جمله برخورداری از بازارهای بزرگ کشورهای افغانستان و پاکستان از نظر سرمایه گذاری پنهان مانده است.
استاندار افزود: برای افزایش میل به سرمایه گذاری بخش خصوصی در سیستان و بلوچستان، مسوولان هر دستگاه باید حداقل چهار تا پنج طرح با در نظر گرفتن همه شرایط مورد نیاز آماده داشته باشند تا جذب سرمایه گذار در استان افزایش یابد.
وی با بیان اینکه صندوق توسعه ملی شرایط مطلوبی را برای سرمایه گذاری در استان های کمتر برخوردار از جمله سیستان و بلوچستان در نظر گرفته است از مسوولان استانی خواست با افزایش شناخت از مزایای این صندوق به اجرای طرح های کلان در زمینه های مختلف از جمله ساخت هتل، کارخانجات مختلف و بیمارستان ها بیاندیشند تا با بهره مندی از مزایایی این صندوق شرایط توسعه ای استان بیش از بیش فراهم شود.
معاون برنامه ریزی و اشتغال استاندار سیستان و بلوچستان نیز گفت: هفت هزار و 860 میلیارد ریال اعتبار مصوب سالجاری استان در قانون بودجه است.
غلامرضا مالکی افزود: مقرر است این اعتبار برای تکمیل حدود دو هزار پروژه نیمه تمام در سیستان و بلوچستان هزینه شود.
وی اظهار داشت: سال گذشته در مجموع 9 هزار و 500 میلیارد ریال برای طرح های عمرانی سیستان و بلوچستان مصوب شد که هفت هزار میلیارد ریال از این اعتبار معادل 73 درصد تحقق پیدا کرد و برای چهار هزار و 381 پروژه عمرانی در سطح استان هزینه شد.
وی گفت: همچنین سال 93 برای طرح های مصوب سفر ریاست جمهوری به سیستان و بلوچستان هشت هزار و 800 میلیارد ریال از منابع متمرکز هزینه شده است.
 سفر دو روزه دکتر روحانی رییس جمهوری در فروردین سال گذشته به سیستان و بلوچستان به صورت کلی 76 مصوبه و در قالب توازن منطقه ای و پروژه های ریز 130 مصوبه و 23 وعده داشت.
معاون برنامه ریزی و اشتغال استاندار سیستان و بلوچستان ادامه داد: بر اساس بررسی های به عمل آمده برای اتمام این طرح ها 30 هزار میلیارد ریال دیگر مورد نیاز است.
وی گفت: همچنین سال گذشته در مجموع 110 میلیارد ریال از محل منابع سفر مقام معظم رهبری برای 20 طرح مصوب هزینه شده است.
مالکی افزود: با توجه به پیشرفت فیزیکی نسبتا مناسب، پیش بینی می شود این طرح ها در سالجاری به بهره برداری برسد.



امتیاز به خبر :