ایران، با توجه به موقعیت ممتاز خود از نظر جغرافیایی در آینده نزدیک بهشت سرمایهگذاران برای توسعه انرژیهای نو و تجدیدپذیر می شود.
امروزه انرژی های نو و تجدیدپذیر به دلیل پاک بودن و سازگاری با محیط زیست مورد توجهی ویژه در کشورهای توسعه یافته قرار دارد و باید با یک برنامه ریزی جامع و بلندمدت، بیش از پیش به کارکردهای مثبت استفاده از این انرژیها توجه کرد.
امروزه کارشناسان بر این اعتقاد هستند که مهمترین پیامد ادامه استفاده از سوختهای فسیلی، بیماریها و مشکلات زیستمحیطی است و بهره گیری از انرژیهای پاک می تواند آینده بهتری را برای هموطنان رقم بزند و نیز برای جلوگیری از اتلاف بیشتر انرژی در کشور که روند صعودی را طی می کند و با توجه به مزایای استفاده از انرژیهای پاک مانند انرژی خورشیدی بخشهای صنعتی و دولتی باید پیشگام استفاده از این انرژی باشند.
ایران به دلیل قرار داشتن در منطقه جغرافیایی با طول و عرض تقریباً برابر، بدون تردید یکی از منحصربهفردترین کشورهای جهان برای استفاده از انواع انرژیهای نو و تجدیدپذیر به شمار میرود.
امروزه انرژیهای نو در سراسر جهان بهسرعت در حال گسترش هستند. پاک بودن و ارزانی را میتوان دو شاخص اصلی تولید انرژیهای نو برشمرد بهطوریکه این انرژیها به دلیل بهرهوری بالا بهخوبی توانستهاند در بسیاری نقاط جای خالی انرژیهای فسیلی را پر کنند.
در این میان ایران قابلیتهای فراوانی برای استفاده از انرژیهای باد و خورشید دارد و در کنار دیگر انرژیهای تجدیدپذیر میتوان با اتکا به انرژی حاصل از باد و خورشید مقادیر قابلملاحظهای برق را با بهترین شکل ممکن تولید کرد.
کارشناسان انرژی بر این اعتقادند که انرژیهای نو در ادامه قرن بیستویکم باید جایگزین منابع معمول انرژی مانند نفت و گاز شوند تا از مصرف بیرویه فرآوردههای هیدروکربوری کاسته شده و استفاده از انرژی در آینده متکی به ساختاری باشد که در آن منابع انرژی بدون کربن نظیر انرژی خورشید یا باد مورد استفاده قرار گیرند.
تجربه نشان داده که حضور دولتها در تولید انرژیهای تجدیدپذیر توجیهی ندارد و هرچند که دولت زیرساختهای لازم را برای توسعه این بخش فراهم کرده است، اما در ادامه، کار باید به بخش خصوصی محول شود و به این منظور با تدوین برنامههای لازم باید زمینهای فراهم شود که بخش خصوصی توجیه اقتصادی لازم را برای حضور در آن داشته باشد.
اکنون دولت هدفگذاری تولید ٥ هزار مگاوات از منابع تجدیدپذیر را در دستور کار خود قرار داده است و این در حالی است که هماکنون بیش از ١٠ هزار مگاوات نیروگاههای آبی بزرگ در حال بهرهبرداری است.
دولت تدبیر تمام عزم خود را برای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به کار گرفته است. در کشور ما جریان انرژی به سمتی حرکت میکند که بتواند قدرت اقتصادی ایجاد کند و برای این منظور باید با عزم ملی بهسوی استفاده از انرژیهای نو و تجدیدپذیر گام برداریم و در این مسیر جذب سرمایههای جدید و حمایت از سرمایهگذاران نیز از اولویتهای وزارت نیروست.
درباره ارائه تسهیلات برای ترغیب بیشتر بخش خصوصی به سرمایهگذاری در انرژیهای نو و تجدیدپذیر باید گفت که با شروع کار دولت یازدهم، رویکردهای حمایتی از بخش خصوصی بهمنظور توسعه انرژیهای تجدیدپذیر افزایش یافته است.
خوشبختانه باقیمت تضمینی خوبی که دولت برای خرید انرژی تجدیدپذیر تعیین کرده است، بالای ١٠ هزار مگاوات متقاضی سرمایهگذاری در کشور برای این بخش وجود دارد و عمده این تقاضاها نیز در مورد نیروگاههای بادی و خورشیدی است. این موضوع نشان میدهد که منابع و تقاضا برای سرمایهگذاری در این بخش وجود دارد و از سوی دیگر زیر ساختهای صنعتی نیز در کشور برای تولید فراهم است.
از یاد نبریم که ایران در بخش باد دارای ظرفیت ٤٠ هزار مگاواتی است ولی به دلیل کمبود منابع مالی تاکنون نتوانستهایم از این ظرفیت بهرهمند شویم و در بخش انرژی خورشیدی نیز ایران دارای متوسط تابش بیش از ٥ کیلووات ساعت در مترمربع در روز است که در طول ٣٠٠ روز سال و در ٩٠ درصد خاک کشور اتفاق میافتد.
استان های جنوبی و شرقی کشور به دلیل داشتن روزهای آفتابی و تابش نور خورشید در بیشتر ایام سال این قابلیت را دارند که حتی خودکفا بوده و انرژی مورد نیازشان را از منابع خود استانها تأمین کنند و در شمال و غرب کشور و همچنین جزایر ایرانی خلیجفارس نیز افزایش تعداد توربینهای بادی میتواند جهش خوبی را در تولید برق کشور رقم بزند و در این مسیر با یک برنامهریزی و سرمایهگذاری بلندمدت میتوان اثرات مثبت آن را شاهد بود و در صورت استفاده از این انرژیهای پاک، بدون تردید استفاده از گاز و فرآوردههای نفتی در این مناطق کاهش مییابد.
متاسفانه فراوانی و ارزانی انرژیهای فسیلی در ایران سبب شده تا کمتر به فکر استفاده از انرژیهای نو و تجدید پذیر باشیم، حال آن که رویکرد دنیا به سمت بهره گیری از انرژیهای نو است و باید با عزمی ملی و مشارکت فعالتر بخش خصوصی و نیز حمایت دولت در آینده وابستگی به سوختهای فسیلی را کاهش دهیم.
سید فواد نبوی
منبع: شانا