طرح مطالعات قلعه سنگر ماکو با هدف کاوش و خواناسازی این محوطه تاریخی، آغاز شد.
به‌گزارش فرینا به نقل از میراث آریا، عملیات مطالعه و پژوهش در محوطه تاریخی سنگر منطقه آزاد ماکو، با مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی کشور، نظارت این اداره‌کل و همکاری سازمان منطقه آزاد ماکو شروع شد.
این محوطه تاریخی که شامل قلعه و گوردخمه است یکی از استقرارهای مهم اورارتوئی است که در حدود 3 کیلومتری شمال شهر ماکو به طرف بازرگان و مشرف به روستای سنگر است.
علی بیننده سرپرست کاوش این محوطه با اشاره به اهمیت شاخص این محوطه از نظر مطالعات باستان‌شناختی منطقه، گفت: «در مطالعات اورارتوشناسی، این محوطه و ساختارهای اطراف آن، از موقعیت استراتژیک و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.»
بیننده ادامه داد: «اجزای اصلی این محوطه شامل قلعه و گوردخمه است و هدف از پژوهش نیز خواناسازی قلعه و مشخص کردن تاریخ و جایگاه این محوطه در بین سایر ساختارهای مشابه اورارتوئی است.»
او در مورد مشخصات این محوطه گفت: «تپه‌ای که دخمه و گوردخمه در آن واقع شده است دارای بافت طبیعی مشابه سایر تپه‌ماهورهای منطقه است که از بستر سنگی و بازالت‌های آتشفشانی کوه آرارات نشأت گرفته است.»
بیننده افزود: «ساختمان مقبره (گوردخمه) از چندین بخش شامل سه اتاق و یک پیشخوان تشکیل شده است و قلعه نیز که در قسمت فوقانی و بالای گوردخمه قرار دارد، براساس ویژگی توپوگرافی تپه ایجاد شده و دارای دیوارهای ضخیمی درحدود 3 متر است که در اندازه‌های بزرگ و به‌صورت خشک چین قرار گرفته‌اند.»
او گفت: «بدون شک کاوش و بررسی این محوطه اطلاعات ارزشمندی را در مورد حضور اورارتوها در شمال غرب ایران و نواحی جنوبی رودخانه ارس در سده‌های نخستین هزاره اول قبل از میلاد ارائه خواهد داد.»
محوطه تاریخی سنگر ماکو با نام «بام فرهاد» در سال 1347 شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.