به گزارش فرینا به نقل از ایرنا، امروزه مناطق ویژه اقتصادی به عنوان کاتالیست‌های مهم برای رشد اقتصادی تبدیل شده‌اند که از سرمایه‌گذاری‌های محلی و خارجی حمایت می‌کنند، عوامل تولید را به عرضه‌کنندگان محلی وصل، فناوری را انتقال می‌دهند و موجب ارتقای مهارت می‌شوند و در نتیجه اشتغال ایجاد کرده و توسعه و تولید صنعتی را شکوفا می‌کنند.  
مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به عنوان الگوهای زیرساختی مدرن، مولد فرصت‌های اشتغال و یکپارچه‌کننده خدمات، لجستیک و شبکه‌های حمل و نقل در سطح بین‌الملل نقش دارند.  
توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از طریق تولید، صادرات و سرمایه‌گذاری از جمله اهداف ایجاد این مناطق در کشور است.  

مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی

وزارت اقتصاد سال گذشته دستورالعمل یکپارچه سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد را تدوین کرد و به تبع آن در فرصت‌های مختلف مزیت‌های سرمایه‌گذاری در این مناطق را معرفی کرد.  
سال گذشته خط باری آکتائو ـ بندر کاسپبن به عنوان یکی از کریدورهای جدید مبادلات تجاری با چین برقرار شد.  
سال گذشته ۱۰۷ هزار و ۵۹۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داخلی در مناطق آزاد انجام شد که ۵۶ درصد بیش از سال ۹۷ بوده است. آمار نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد در سال ۹۸ کمتر از سال قبل آن بوده است به طوری که از  ۳۰۷ میلیون دلار به ۲۱۱ میلیون دلار رسید.  
سال گذشته یک هزار و ۳۰۷ واحد تولیدی در مناطق آزاد فعال بودند که ارزش تولیدات آنها ۴۰ هزار میلیارد ریال معادل ۹۷۳ میلیون دلار بود.  
دراین دوره ۹۴۱ میلیون دلار صادرات به خارج از کشور در مناطق آزاد انجام شده و در مقابل ۷۱۸ میلیون دلار واردات برای تولید، عرضه و مصرف در منطقه صورت گرفته است.  

مناطق ویژه اقتصادی

براساس این گزارش طی سال ۱۳۹۸ در مناطق ویژه اقتصادی حدود ۹۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری‌های داخلی ریالی توسط بخش خصوصی تحقق یافته است، ضمن آنکه طی این مدت به میزان قابل توجهی نیز مجوز سرمایه‌گذاری داخلی در این مناطق صادر شده است.  
همچنین طی سال گذشته در مناطق ویژه اقتصادی نزدیک به پنج میلیارد دلار سرمایه گذاری داخلی ارزی نیز تحقق یافته است که با نگاهی اجمالی به عملکرد سنوات گذشته این مناطق مشخص می‌شود که روند سرمایه‌گذاری داخلی مطلوب بوده است. در این بخش ۱۷۳ درصد رشد نسبت به سال قبل را شاهد هستیم.
بررسی آمارها نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۸ در مناطق ویژه اقتصادی مجموع بیش از ۳۷ میلیون دلار به صورت مستقیم، سرمایه‌گذاری های خارجی محقق شده است، اما مقایسه عملکرد در این بخش نشان از کاهش چشمگیر سرمایه گذاری خارجی نسبت به سنوات گذشته (به ویژه سال ۱۳۹۶) دارد زیرا اجرای پروژه‌های مربوط از شرایط و وضعیت تحریم‌ها به ویژه حوزه مالی و بانکی تأثیر جدی پذیرفته است.  
سال گذشته مجموع صادرات کالاهای تولیدی مناطق ویژه اقتصادی به خارج از کشورحدود ۱۳.۵ میلیارد دلار است، همچنین صادرات تولیدات این مناطق در سال ۱۳۹۷ بیش از ۱۶.۵ میلیارد دلار بوده است. با بررسی روند صادرات به نظر می رسد این روند (کاهش ۲۰ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ و کاهش ۳۸ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۶) با توجه به شرایط منطقه و تحریم‌ها در حوزه پولی و بانکی بوده است. ارزش کل واردات کالا باهدف تولید، مصرف و عرضه در مناطق ویژه اقتصادی برای صنایع، تولیدکنندگان، فعالان اقتصادی و ... طی سال ۱۳۹۸ حدود ۲.۹ میلیارد دلار بوده است و مجموع واردات طی سال ۱۳۹۷ به این مناطق نیز بیش از ۴.۵ میلیارد دلار بوده که اکثرا شامل مواد اولیه، تجهیزات و ماشین آلات تولیدی واحدهای صنعتی فعال در مناطق ویژه بوده است. بررسی واردات طی سنوات گذشته روندی کاهشی را نشان می‌دهد.
تعداد شاغلین فعال در مناطق ویژه اقتصادی تا پایان سال ۱۳۹۸ به بیش از ۲۰۵ هزار نفر رسیده است که در مقایسه با سال های ۹۶ و ۹۷ حدود ۱۷ درصد افزایش داشته است.
طی سال گذشته تعداد واحدهای تولیدی صنعتی فعال در مناطق ویژه کشور به ۵۹۹ واحد رسیده  که حدود ۳ درصد نسبت به سال ۱۳۹۷ و حدود ۱۳ درصد نسبت به سال ۱۳۹۶ رشد داشته است. ضمن آنکه علاوه بر واحدهای تولیدی صنعتی مذکور، واحدهای دیگری نیز در بخش خدمات و بازرگانی در این مناطق مشغول فعالیت هستند.