اختصاصی | خبرنگار فرینا در سفر به جزیره قشم با یکی از قدیمی های این صنعت گفتگو کرده است. آقای افتخاری که به صورت خانوادگی در جزیره قشم به این کار مشغول است از 15 سالگی وارد این کار شده و حال که 60 ساله است همچنان امیدوارانه در جزیره قشم لنج می سازد. 

گفتگو با وی را می خوانیم: 

آقای افتخاری بفرمایید که فعالیت شرکت شما از چه زمانی آغاز شده است؟
من از سن پانزده سالگی به لنج سازی مشغول شدم. تا پیش از این، لنج سازی به صورت سنتی در روستاها انجام می شد و شناورهای کوچک ساخته می شد. در کنار پدرم و استادکاران این صنعت کار کردم و آنقدر تجربه کسب کردم تا خودم بتوانم مستقل این کار را انجام دهم. در حال حاضر هم لنج سازی ما حدود 25 سال است که به ساخت لنج هایی از جنس فایبرگلاس مشغول شده ضمن اینکه 15 سال هم شناور و لنج های چوبی می ساختیم. این لنج ها باری بود و ظرفیت 700 تن را داشت اما همزمان با پیشرفت این صنعت ما هم به توصیه دوستان خط تولید شناورهای فایبرگلاس را از 25 سال پیش آغاز کردیم. 

شناورهایتان از چند تن شروع می شوند؟
در اینجا شناورها از 80 تن ساخته می شوند تا 2 هزار تن که این آخری که شما ملاحظه کردید 2 هزار تنی است.
 
هم باری هستند هم صیادی؟
بله هم باری و هم صیادی. ولی شناورهای 2 هزارتنی اکثرا باری هستند و کار صیادی نمی توان با آنها انجام داد. شناورهای صیادی معمولا 700 تنی هستند. البته پایین از 700 تن هم سابقه داشته که ساخته باشیم که سفارش صیادان بندر چابهار بود. برای هند و سومالی هم شناور صیادی ساخته ایم. 

ساخت یک لنج فایبرگلاس چقدر زمان می برد؟ 
برای ساخت یک شناور 2 هزارتنی 8 ماه برای ساخت کامل آن از قالب گیری تا ساخت و انداختن در دریا زمان نیاز است. قالب گیری آن تنها 4 ماه زمان می برد. البته این مقدار زمان برای ظرفیت های مختلف متفاوت است. شناورهای با ظرفیت بالا طبیعتا زمان بیشتری می برد تا آماده شود.  

به طور میانگین در سال چند شناور می سازید؟
قبلا خب مشتری بیشتری داشتیم و در سال تا  از 15 تا 20 شناور هم می ساختیم. مثلا سه تا شرکت به ما سفارش می دادند و نزدیک به 20 شناور در سال می ساختیم اما الان مشتری کم شده است. اغلب مشتری-های ما از بوشهر و بندر دیلم هستند. ما زیاد در جزیره قشم مشتری نداریم اما بوشهری ها، آبادانی ها و بندر دیلمی ها مشتریان ثابت ما هستند. 

قیمت تمام شده برای لنج ها تقریبا چقدر است؟
قیمت تمام شده برای یک شناور 2 هزارتنی در حدود 2 میلیارد تومان تمام می¬شود.

با موتور؟

نه، بدون موتور اینقدر می شود. اگر مثلا دو موتوره باشد حدود 1 میلیاد و 150 میلیون تومان هزینه موتور است و حدودا یک شناور 2 هزار تنی 3.5 میلیارد تومان قیمت دارد. شناورهای بزرگ باید دو تا عرشه داشته باشند. یکی در بالای لنج و یکی هم در وسط که تعادل لنج به آنها بستگی دارد.

 
فروش این لنج ها چگونه است؟ 
چون شرایط مالی مشتریان چندان خوب نیست به فروش شرایطی هم راضی شده ایم. قبلا نقدی می فروختیم. در حال حاضر مشتریان ما که عمدتا تعاونی های صیادی هستند یا شرکت های حمل و نقل تا 70 درصد افت فعالیت دارند و طبیعتا این افت روی فروش و سفارش ما هم تاثیرگذار است. کلا مشاغل مرتبط با دریا کم شده و کارها عمدتا با کشتی انجام می شود تا با لنج. 

چندنفر در شرکت شما مشغول به کار هستند؟
حدود 80 نفر در این شرکت کار می کنند در شرایطی که الان سفارش زیادی نداریم. ولی در مواقعی که کار بیشتر شود این عدد به 200 نفر می رسد. 

سفارش خارجی هم دارید؟
بله. یک شناور تفریحی برای امارات ساختیم و دو شناور باری هم برای کشور سومالی سفارش داشتیم که برایشان ساختیم و تحویل دادیم. 

به توسعه فضای کار هم توجه دارید؟
بله. الان در حال حاضر یک سوله جدید می خواهیم بسازیم که 2 میلیارد و 500 میلیون تومان برای ساخت آن باید هزینه کنیم. 

مواد اولیه را از کجا وارد می کنید؟
از امارات و چین مواد اولیه و فایبرگلاس را وارد می کنیم البته اماراتی ها تولید نمی کنند ما از آنجا فقط می خریم. الان پشم سوزنی را از چین وارد می کنیم. صحبت هایی هم با اداره صنعت و معدن سازمان منطقه آزاد قشم داشتیم که از ما حمایت کنند تا امسال ساخت شناورهای مسافربری با ظرفیت 80 تا 200 نفر را هم آغاز کنیم. 

مشتری اش وجود دارد؟
اگر بتوانیم با کیفیت بالا درست کنیم از خارج هم می توانیم مشتری جذب کنیم. الگو و شکل و شمایل مسافربری ها هم با صیادی و باری کاملا متفاوت است و بعد از اخذ تایید از مدیران باید چند نمونه تولید کنیم و از نظر سرعت و کیفیت آزمایش کنیم تا به مورد دلخواه برسیم. 

تجربه ساخت شناورهای مسافربری را دارید؟
بله تجربه کاری داریم اما تعداد استادکاران این صنعت که با کیفیت خوب کار کنند کم است. استادکاران این صنعت 100 درصد متخصص این کار هستند. چرا که طراحی یک شناور 2 هزارتنی تخصص خاصی می خواهد که کار هر کسی نیست. عقب و جلوی شناور باید طوری تراز باشد تا تعادل آن روی آب حفظ شود. متخصص این صنعت مانند یک مهندس ساختمان می داند که چطور طرح های روی نقشه را پیاده کند. ما هم بر اساس تجربه می دانیم که مثلا نواقص این شناور در کجاست و قبل از استفاده باید اصلاح شود. 

چه حمایت هایی از سوی مسئولان از کار شما انجام شده است؟
طبیعتا باید از چنین صنایعی بیشتر حمایت شود. هرچه صنعت در قشم پیشرفت کند افتخار منطقه آزاد به آن بیشتر می شود و البته در نهایت این افتخار نصیب نظام می شود. هرچقدر که اشتغالزایی بیشتر شود منفعت کشور هم بیشتر می شود. اگر به ما کمک نشود انگار توانی در بازو برایمان نمی ماند. الان مدتی است که مسیر دسترسی به کارگاه ما از جاده اصلی با مشکلاتی مواجه شده که امیدواریم دوستان منطقه آزاد به ما کمک کنند. ما خودمان هم حاضریم که در تسطیح و آسفالت این مسیر دسترسی کمک کنیم. این مسیر در ایام بارندگی شرایط مطلوبی ندارد و رفت و آمد در آن خیلی سخت می شود که انتظار داریم منطقه آزاد به ما کمک کند. 

برادران و فرزندان شما هم در همین شغل هستند؟
بله همه در همین شغل هستیم. عارف، صالح، مسلم، علی، رحیم و محمد افتخاری همگی از بستگان من هستند که همگی در لنج سازی مشغول به فعالیت هستند. اگر حمایت بیشتری از کار ما شود قطعا تولیدات و اشتغالزایی ما هم بیشتر می شود. ما در واقع سرمایه گذاری کرده ایم تا از ایجاد اشتغال در منطقه آزاد حمایت کنیم.

گفتگو: میثم غلامی